De mobiele airco mag de laatste jaren een stijgende populariteit genieten: de airco is niet al te duur, wordt steeds energiezuiniger (energieklasse A en A+ domineren de markt) en verkoelt kleine tot gemiddelde ruimtes goed.
De werking van een mobiele airco is eenvoudig. Warme lucht wordt aangezogen en afgekoeld. Daarbij ontstaat condenswater wat wordt opgevangen in een reservoir. De onttrokken warmte wordt als warme lucht afgevoerd via een slang en de koelere lucht wordt de ruimte in geblazen.
Als je goed kijkt naar de werking van een mobiele airco zijn verschillende tips te geven voor een optimaal gebruik. Hieronder volgen er twintig.
1. De aangegeven ruimte in vierkante meters (m2) om te verkoelen is waarschijnlijk te positief
Op de doos van een mobiele airco of in de gebruiksaanwijzing staat het aantal vierkante meters dat maximaal verkoeld kan worden. Vaak wordt het koelvermogen ook nog aangegeven in BTU (British Thermal Units). Hoe hoger het aantal BTU, hoe groter het oppervlak dat te verkoelen is.
Wat niet op de doos of in de gebruiksaanwijzing staat is dat de verkoelende werking sterk wordt beïnvloedt door de hoogte van de ruimte, andere verwarmingsbronnen in de ruimte, de ligging van de ruimte ten opzichte van de zon (dus of de ruimte bijvoorbeeld op het zuiden ligt), de isolatie van de ruimte, het aantal ramen en deuren in de ruimte en hoeveel mensen zich in de ruimte kunnen bevinden:
-
Hoe hoger de ruimte hoe meer lucht gekoeld moet worden.
Heb je dus een hoger plafond dan circa 2,5 meter (wat niet ongebruikelijk is) dan zal de mobiele airco meer moeite hebben met het verkoelen van de hele ruimte. Vaak is het dan verstandig om een krachtiger mobiele airco aan te schaffen dan een exemplaar dat net voldoet aan het aantal vierkante meters dat in jouw situatie verwarmd moet worden.
-
Heb je een cv- of combiketel in of naast de ruimte die je wil verkoelen? Dit is slechts een voorbeeld van een mogelijk onvoorziene warmtebron die het verkoelende effect van een mobiele airco vermindert (denk bijvoorbeeld ook aan oude plasma tv’s ).
Zo heb ik een relatief oude combiketel die steeds 60 liter water op warme temperatuur houdt. Deze ketel verwarmt zo niet alleen het water dat mogelijk gevraagd wordt (bij bijvoorbeeld douchen) maar ook de ruimte waarin hij staat.
-
Waarschijnlijk heeft ook jouw huis een ‘warme en koude kant’. Vertrekken in de warme kant zijn onder invloed van natuurlijk zonlicht altijd warmer dan vertrekken in de koude kant.
Bij mij is dit verschil zowel in de zomer als winter aanzienlijk - ondanks gebruik van zonwering aan de warme kant. Warmere ruimtes zijn moeilijker te koelen, en zonwering voorkomt opwarming van een vertrek maar ten dele.
-
Ook de isolatie van een ruimte en het aantal deuren en ramen hierin is essentieel. Hoe minder goed geïsoleerd en hoe meer ramen en deuren (waardoor warme lucht door kieren naar binnen kan stromen) hoe meer van de airco wordt gevraagd.
Als je een goede isolatie van vooral het plafond hebt - ik heb veel ruimtes geïsoleerd met steenwol isolatiemateriaal - én tegelijkertijd dubbel glas, dan zal de airco minder moeite hebben de ruimte te koelen en gekoeld te houden. Tegenwoordig kan vaak een keuze worden gemaakt voor de gewenste mobiele airco door het aantal vierkante meters op te geven op basis van hoe goed of slecht de ruimte is geisoleerd.
-
Om een woonkamer vol bezoek te verkoelen zal de airco flink aan het werk moeten. Schaf je dus een mobiele airco vooral voor dergelijke situaties aan kies dan een airco die ruimer in het aantal opgegeven vierkante meters zit dan de oppervlakte van jouw woonkamer.
2. Lees de gebruiksaanwijzing goed
Hoewel de Nederlandstalige gebruiksaanwijzing van een mobiele airco vaak niet heel goed leesbaar is en soms zelfs op de lachspieren werkt (ik heb er een aantal gelezen) staat er toch belangrijke informatie in. Lees vooral de veiligheidsinstructies, zeker als je kinderen hebt.
Leg bijvoorbeeld nooit wat over de airco heen wil je brand voorkomen. In de gebruiksaanwijzing staan ook belangrijke instructies voor de positionering van de unit zelf en van de afvoerslang (dit kan per merk verschillen).
3. Check voor aanschaf het energielabel
Er is tegenwoordig geen reden meer om niet te kiezen voor een mobiele airco zonder Energie label A - zelfs het populairste model met label A (link naar coolblue.nl) is beschikbaar voor een bescheiden bedrag. Vaak zijn airco’s met gelijke capaciteit, of zelfs hetzelfde model, maar met verschillende gradaties in het A label het vergelijken waard.
Zo zal een airco met label A+ duurder zijn dan een gelijksoortige airco met label A. Op den duur zal dit verschil in aanschafprijs worden gecompenseerd door een minder hoog energieverbruik en dito kosten.
Verwacht je een mobiele airco vaak aan te zetten? Kies dan bij voorkeur voor een airco met A+ label.
4. Isoleer de afvoerslang
In de omschrijving van de werkwijze van een mobiele airco werd duidelijk dat warme lucht wordt afgevoerd door een afvoerslang. Vooral als je de airco langere tijd hebt aanstaan wordt deze slang heet en kan zelf warmte gaan afgeven aan de ruimte die je juist wil verkoelen.
Een manier om deze warmte afgifte van de afvoerslang tegen te gaan is door een handdoek om de slang te wikkelen en te omtapen met hittebestendige aluminium tape (link naar bol.com).
Een andere handige manier om de slang te isoleren is met gebruik van zelfklevende isolatie. Een voorbeeld hiervan is de isolatietape (link naar bol.com) van het merk Armaflex. Dit materiaal koop je per rol.
Er bestaan ook langwerpige stukken schuim in O-profiel met een inkeping om over een buis te schuiven maar deze zijn niet makkelijk verkrijgbaar in grotere diameters.
Let er bij isolatie van de afvoerslang op dat de slang flexibel blijft. Je zal niet de eerste zijn die de mobiele airco of diens afvoerslang verplaatst en daardoor meer buiging in de afvoerslang creëert.
5. Houd rekening met het geluid dat de airco maakt
In vergelijking met een airco die zowel een binnen- als buitendeel heeft (een zogenaamde split airco) is de mobiele airco niet bepaald stil te noemen. Het geluidsniveau van een mobiele airco op maximaal vermogen zit al snel tussen de 60 en de 65 decibel (db). De relatief stillere mobiele airco's hebben een geluidsniveau tussen de 50 en 60 db.
Ter vergelijking: het geluidsniveau van een normaal gesprek is rond de 60 db, een elektrische tandenborstel zit eveneens tegen de 60 db aan en de centrifuge van een redelijk stille wasmachine is ongeveer 73 db.
Concreet betekent dit dat slapen met een mobiele airco aan al lastig kan worden (natuurlijk hangt dit af van je gevoeligheid voor geluid). Ook bij gebruik van een mobiele airco in een werkkamer of bijvoorbeeld in een woonkamer waar je tv wil kijken zal het geluid van de airco mogelijk storend zijn.
Als je geluidstolerantie echter relatief hoog ligt heb je in vergelijking met de aanschafprijs voor een split airco met een mobiele airco een voordelige optie om een ruimte te verkoelen.
6. Let op het design
Hoewel mobiele airco’s mobiel horen te zijn, zijn sommige modellen redelijk fors uitgevallen. Veel bewegingsruimte is er dan niet, zeker niet als er eveneens voorschriften zijn met betrekking tot de positionering ten opzichte van de wand (vaak moet er minimaal 30 centimeter afstand bestaan tussen de unit en de wand of wanden).
Ik merkte ook dat zowel afvoerslangen als snoeren (voor de aansluiting op het stroomnet) soms wel erg kort zijn. Dit beperkt de mobiliteit van de airco enorm.
Meestal zijn mobiele airco’s op een verdieping nog wel makkelijk te verplaatsen door hun wieltjes, maar zodra de airco via een trap naar boven of beneden moet worden getild kan dit bij zwaardere airco’s lastig zijn.
Wil je dus echt een ‘mobiele’ mobiele airco let dan goed op lengte van slang en snoer en op het gewicht.
De wat duurdere mobiele airco’s kunnen naast verkoelen ook verwarmen. Als je een dergelijke airco aanschaft zou je deze na het zomergebruik van koelen kunnen laten staan om in de winter te verwarmen – dit scheelt opbergen en opbergruimte.
Let bij verwarmen met een airco overigens wel op de energiekosten (deze worden ook sterk bepaald door hoelang je de airco een ruimte laat verwarmen). Het energieverbruik van een mobiele airco is relatief hoog. Voor het specifiek opwarmen van een badkamer zonder gebruik te maken van de cv lees het door mij geschreven artikel Badkamer Verwarmen zonder CV: de Beste Manier.
7. Check of er een fysieke afstandsbediening bij zit of een app
Het is natuurlijk erg gemakkelijk als je vanaf de bank of luie stoel de airconditioning aan- of uit kunt zetten.
Daarnaast is het grote voordeel van een afstandsbediening dat je de temperatuur makkelijk kan instellen zonder naar de airco toe te lopen.
Vaak kan je met een afstandsbediening ook de timer instellen zodat precies op ingestelde tijden (voor specifieke tijdsduren) een ruimte gekoeld kan worden. Een andere manier om de timer te gebruiken is de airco in te schakelen vanaf een bepaalde temperatuur in het vertrek.
De nieuwste generatie mobiele airco’s kan je zelfs bedienen met een app op telefoon of tablet. Ook timerfuncties kunnen met behulp van een dergelijke app ingesteld worden.
8. Check of de airco een ventilator functie heeft
In plaats van lucht te koelen kan je sommige airco’s ook als ventilator gebruiken. Hierbij wordt lucht in beweging gebracht en deze stromende lucht koelt objecten af.
Voordeel van een ventilator stand is minder energieverbruik en vaak een veel stillere verkoeling: dus ideaal voor gebruik in werk- of slaapkamer.
9. Let op of de airco de lucht kan ontvochtigen
Zoals in de beschrijving van de werkwijze van de mobiele airco werd genoemd blaast een airco koele lucht een vertrek in.
Koelere lucht kan minder waterdamp bevatten en zal dus droger zijn. Droge lucht op zijn beurt is makkelijker te koelen dan vochtige lucht, dit scheelt in energieverbruik.
Sommige airco’s, zoals deze van coolblue.nl, hebben een functie, de klimaatbeheersfunctie, die lucht nog meer droogt. Dit wordt aangegeven in een ontvochtiging van x aantal liter per uur of in een maximale ontvochtiging van x liter vocht per dag.
De grootste hoeveelheid aan de lucht onttrokken vocht, in de vorm van condenswater, wordt opgevangen in een reservoir en zal op een gegeven moment moeten worden geleegd (daarnaast zal een deel van het vocht als waterdamp worden afgevoerd via de afvoerslang). De mobiele airco’s met een groot vochtreservoir zijn het handigst in gebruik.
Om te voorkomen dat lucht in een ruimte te droog wordt, met als gevolg prikkende ogen of luchtwegen, zit op sommige airco’s een functie om de luchtvochtigheidsgraad in te stellen. Dit voorkomt dat je de lucht moet gaan bevochtigen, zoals bijvoorbeeld met een luchtbevochtiger.
10. Let op of er een timer bij zit
Bij de aanschaf van een mobiele airco wordt meestal niet stilgestaan bij het gemak van een timer. Na een periode van succesvol handmatig verkoelen van een ruimte ontstaat vaak de behoefte dit te automatiseren.
Door het automatiseren van zowel de begin- en eindtijd als de temperatuur van een mobiele airco wordt het manueel in- en uitschakelen voorkomen: dit scheelt tijd en inspanning en dit zal op den duur zeker gewaardeerd worden. Een timer functie is doorgaans aanwezig bij een mobiele airco die (ook) via een app of afstandsbediening kan worden bestuurd.
Een timer vind ik bijvoorbeeld handig om een slaapkamer tijdig voor het slapen te verkoelen. Zo is er geen overlast van geluid van de airco.
11. Plaats de airco dicht bij een raam
Als je een mobiele airco dicht bij een raam (of deur) zet zal je de afvoerslang hier makkelijk naar toe kunnen leiden. Vaak zijn hiervoor onvermijdelijk wat bochten en buigingen van de slang nodig.
Sommige airco’s kunnen optioneel aan een wand gemonteerd worden. Doe hier je voordeel mee om een airco zo dicht mogelijk bij een raam te plaatsen.
Bedenk dat een afvoerslang meestal precies 1,5 of 2 meter is. Wordt de mobiele airco op een grotere afstand dan enkele meters van een raam gezet dan levert het plaatsen van de afvoerslang problemen op.
Bij een grotere afstand tussen mobiele airco en raam loopt bovendien een langer stuk van de afvoerslang door het vertrek. Deze afvoerslang wordt warm (vooral bij langer gebruik van de airco) en hoe langer het stuk afvoerslang dat door de ruimte loopt hoe meer ongewenste opwarming van deze ruimte plaatsvind.
12. Gebruik isolatie rond de slang uit het raam
Bij bijna alle mobiele airco’s krijg je een soort plaat van kunststof met een gat erin, de zogenaamde raamset. De bedoeling is deze plaat onder (of aan de zijkant van) een raam te bevestigen waarna de afvoerslang precies op het gat wordt aangesloten.
Het idee hierachter, namelijk het zo klein mogelijk maken van de verbinding tussen binnen- en buitenlucht, is prima. Echter in de praktijk blijkt dat een dergelijke meegeleverde raamset zelden past op een West-Europees kiep- of kantelraam.
Er zijn online speciale raamafdichtingssets te koop speciaal voor gebruik met een mobiele airco.
Ben je een beetje handig dan kan je zelf van hout een plaat op maat zagen of kopen die precies in de raamsponning past. Door een gat in deze plaat kan de afvoerslang vervolgens naar buiten worden geleid. Warme lucht blijft zo buiten en koude lucht blijft binnen.
Om kieren en openingen rond de aansluiting van afvoerslang op raam, hout of kunststof te voorkomen kan je gebruik maken van speciale isolatietape (zie link naar dit product elders in dit artikel). Nog beter is tevens isolatieschuim (link naar bol.com) aan te brengen op alle plekken waar warme buitenlucht ongehinderd in contact kan komen met koele binnenlucht.
13. Gebruik een gat in de muur
De plaatsing van de afvoerslang van de mobiele airco op het raam is vaak lastig (en soms ook niet handig met het oog op inbraak). Zo heb ik constructies gezien waarbij een afvoerslang werd vastgezet met oude handdoeken.
Wil je een minder provisorische en vooral esthetischer oplossing boor dan een gat in een muur.
Check voor het boren of er geen leidingen lopen en gebruik een diamantboor welke met water wordt gekoeld. Alleen zo krijg je een fraai symmetrisch gat en dit zonder stofwolken. Het beste is dit te laten doen door een professioneel bedrijf.
Een bijkomend voordeel van een gat in de muur is de verlaagde inbraakgevoeligheid.
14. Verleng de afvoerslang niet
In de gebruiksaanwijzing van een mobiele airco staat dat de afvoerslang niet verlengd mag worden. Waarom deze niet verlengd mag worden staat er niet bij.
De reden waarom een afvoerslang van een mobiele airco niet verlengd mag worden is omdat een verlengde afvoerslang zelf een verwarmingselement wordt. Hoe langer de afvoerslang hoe sterker deze verwarming wordt.
Tegelijkertijd een ruimte verwarmen en afkoelen kan natuurlijk niet de bedoeling zijn.
15. Maak niet meer bochten in de afvoerslang dan noodzakelijk
Vaak zitten in de afvoerslang van een mobiele airco al twee bochten. De eerste vanaf het apparaat naar de muur omhoog. De tweede bocht ontstaat als de knik van de slang naar buiten moet worden gemaakt.
Maak niet nog een bocht in de afvoerslang van een mobiele airco omdat elke extra bocht de weerstand om warme lucht uit te kunnen blazen vergroot.
Omdat met extra bochten de weerstand groter wordt zal meer worden gevraagd van de airco: resultaat is een hoger energieverbruik.
De optimale situatie is een afvoerslang die horizontaal uit de machine komt en direct horizontaal doorgetrokken wordt naar een gat in de muur. Zo blijft de slang niet alleen horizontaal maar is de slang ook zo kort mogelijk.
16. Houd de afvoerslang uit het zicht
Een nadeel van een mobiele airco is de lelijke afvoerslang. Niemand zit te wachten op een bijna industriële afvoerbuis in een verder mooie, door jezelf ingerichte ruimte. Wat zijn manieren om deze slang weg te werken?
Een manier om deze slang weg te werken is door gebruik te maken van een gat in de muur op gelijke hoogte als het aansluitpunt van de slang op de mobiele airco. De afvoerslang loopt zo maar een centimeter of 30 door het vertrek en loopt geheel horizontaal.
Een andere manier is om over het verticale stuk van de slang een koof te zetten. Een koof is een langwerpige doosvormige constructie met een open zijde. Deze open zijde plaats je over de slang tegen de wand aan.
In plaats van een koof zou je ook een hoge kast kunnen gebruiken waarin uitsparingen zijn gemaakt met dezelfde diameter als die van de afvoerslang.
Als er in de ruimte die je wil verkoelen een kattenluikje is kan je de afvoerslang hierdoor naar buiten laten lopen. Let er op dat je de aansluiting isoleert, waarbij de makkelijkste manier is dit te doen met een paar handdoeken. De kat kan daarna niet meer naar binnen of buiten lopen, houd daar rekening mee.
17. Sluit de afvoerslang niet aan op reeds aanwezige ventilatie
Als je de afvoerslang van de mobiele airco aansluit op reeds aanwezige ventilatie blaas je hierin warme, vochtige lucht.
Plaats je de slang bijvoorbeeld tegen een ventilatierooster dan zal de lucht hierop condenseren en zal vocht langs het rooster naar beneden druppen.
Plaats je de slang in het afvoersysteem dan zal de afgevoerde lucht in de meeste gevallen niet tegelijk met afgevoerde lucht van het ventilatiesysteem kunnen worden afgevoerd vanwege diens capaciteit. De airco lucht zal dan in andere vertrekken terecht komen of minder goed worden afgevoerd uit het vertrek waar de airco staat.
Sluit de afvoerslang ook niet aan op een afvoerbuis waar ook de lucht van de afzuigkap in de keuken doorheen loopt. Als de afzuigkap aanstaat bestaat kans dat de afgevoerde lucht via de afvoerslang van de airco in het vertrek belandt waar deze staat.
18. Plaats de airco bij een stopcontact
Om een zichtbaar snoer door een ruimte te voorkomen is het handig de mobiele airco dicht bij een stopcontact te zetten. Als het snoer van de airco te kort is om een stopcontact te bereiken zal je een verlengsnoer moeten gebruiken.
Het beste is om een verlengsnoer op maat te gebruiken. Op die manier is de haspel van een langer verlengsnoer niet zichtbaar. Bovendien moet een verlengsnoer op een haspel altijd in zijn geheel worden uitgerold. En waarschijnlijk zit je niet te wachten op een kluwen van snoer ergens in een vertrek.
19. Houdt deuren en ramen zoveel mogelijk gesloten
Naast het aantal deuren en ramen die een vertrek heeft is het ook van belang deze gesloten te houden.
Even snel een gekoelde ruimte uit om een snack te pakken en de deur open laten staan? Hiermee zal letterlijk een golf van warme lucht de koele kamer overspoelen. Weg koelte en je airco zal weer flink aan het werk moeten. Dus: houdt koele ruimtes cool.
20. Onderhoud
Om een goed en vooral energie efficiënt functioneren van een mobiele airco te garanderen is het belangrijk regelmatig licht onderhoud aan de unit te plegen.
Vaak ontstaan mankementen aan de airco vanwege een gebrek aan onderhoud:
- Stinkt je mobiele airco? Dan zit het luchtfilter vol met stof. Reinig deze zoals aangegeven in de gebruiksaanwijzing.
- Loopt er water uit je airco? Bij de afkoeling van warme lucht ontstaat vocht (op dezelfde manier als dat je tegen een spiegel zou ademen) wat wordt opgevangen in reservoir. Dit reservoir zit in dit geval vol en overstroomt.
- Is de airco erg warm? Check of zich geen stof in de airco heeft opgehoopt dat via de bovenkant naar binnen is gekomen. Het kan ook zijn dat de luchtaanvoer of -afvoer verstopt zit.
- Maakt de airco erg veel lawaai? Check of de airco op een vlakke ondergrond staat. Om het geluid te verminderen kan je overwegen de unit op een rubberen mat te plaatsen.
- Doet de airco het niet meer en geeft de airco een foutcode aan? Bedenk dat je niet zelf het apparaat kan repareren. Kijk of je nog aanspraak kan maken op de garantie, anders zal je een professioneel bedrijf moeten inschakelen.
Snel en voordelig een warme ruimte verkoelen
De mobiele airco is een uitkomst bij hoge temperaturen. De airco kan een ruimte vlot verkoelen en doet dit steeds energie zuiniger.
De aanschafprijs van een mobiele airco is relatief laag en bovendien hoef je na aanschaf geen installatieproces te doorlopen zoals bij een echte split-unit airco. Met bovenstaande aanbevelingen haal je het meeste uit jouw mobiele airco, zodat ook jij kan genieten van een optimaal gekoelde ruimte.
Op zoek naar nog meer verkoeling in huis? Lees dan mijn artikel Hoe Je Huis Verkoelen?