In een tuin vertoonde een houten schutting al enige tijd rotte plekken. Vooral in de hoeken zag ik zwart rottend hout dat aan het afbrokkelen was, met mijn vinger kon ik er bijna doorheen prikken. Deze schutting stond er ook al erg lang en dus werd het de hoogste tijd om de schutting af te breken en opnieuw neer te zetten.
Maar, zo vroeg ik mij af, hoe zet ik zelf een houten schutting neer?
Je zet zelf een houten schutting neer door palen op een specifieke afstand van elkaar in de grond te zetten, de lengte van de palen en de hoogte van de schutting bepalen hoe diep de palen in de grond moeten worden gezet. Plaats vervolgens een tuinscherm tussen de palen met behulp van vlechtschermsteunen, let hierbij op dat het tuinscherm ongeveer 5 centimeter van de grond af staat.
Klaar om aan de slag te gaan? Hieronder geef ik aan wat er allemaal komt kijken bij het plaatsen van een (nieuwe) schutting. Je treft er de voorbereidingen en mogelijke kosten aan, de stappen voor het daadwerkelijk plaatsen van de schutting en tot slot ga ik in op het onderhoud van de schutting.
Een schutting plaatsen lijkt misschien veel werk, maar ik heb vijf houten tuinschermen van 180 bij 180 centimeter binnen een dagdeel gemonteerd.
Waarom een schutting van hout?
De meeste mensen kiezen tegenwoordig voor een schutting van hout vanwege de relatief lage kosten en de rustige, natuurlijke aanblik die de schutting geeft. Daarnaast is er veel keuze mogelijk wat betreft de houtsoort.
Meestal wordt gekozen voor de relatief goedkopere naaldhoutsoorten grenen of vuren (kan je niet kiezen tussen grenen of vuren of weet je het verschil niet, bekijk dan het door mij geschreven artikel Grenen of Vuren Schutting?).
Een categorie duurder hout bestaat uit Douglas dennenhout en exclusief (bijvoorbeeld zwart) bamboe hout. Eens stuk prijziger zijn de houten schuttingen gemaakt van Europees of tropisch hardhout (link naar bol.com - ter vergelijking een tuinscherm van grenen kost tegen de 90 euro).
Vooral tropisch hardhout is uniek vanwege de lange levensduur van het hout: zelfs zonder verdere behandeling of impregneren (impregneren houdt het doordringen van het hout met een chemische stof in welke het hout beter beschermt tegen vocht, UV-straling, insecten, mossen, algen en schimmels) gaat dit hout gemiddeld tot wel 40 jaar mee. Voor mij was dit een reden om voor de schuttingpalen, welke deels in de grond komen te staan, tropisch hardhout te gebruiken. Zoek je een alternatief voor een houten schutting? Check dan mijn artikel Alternatieven voor de Houten Schutting.
Wat zijn de regels en de wetgeving voor het plaatsen van een schutting?
Een basisregel is dat een schutting niet hoger mag worden dan 2 meter. Soms gelden echter andere gemeentelijke regels, ga dit altijd na (dit voorkomt dat je op last van de gemeente de schutting later weer moet verwijderen). Daarnaast is er een verschil tussen het plaatsen van een schutting tussen eigen (particulier) terrein en dat van de buren of tussen eigen terrein en de openbare weg.
Schutting tussen eigen erf en het erf van de buren
Voor een schutting die precies op de erfafscheiding staat of komt te staan zijn beide buren verantwoordelijk, dit is een gezamenlijk eigendom. Misschien willen de buren dus meebetalen aan de nieuwe schutting die je op het oog hebt.
Je kan ook een schutting neerzetten op je eigen terrein en dus net voor de erfafscheiding – deze situatie kan voorkomen indien je het met je buren niet eens kan worden over een gezamenlijke schutting. Informeer je buren hier wel over, je hoeft ze echter geen toestemming te vragen of hier verder overleg over te hebben.
Je bent zelf verantwoordelijk voor een schutting net voor de erfgrens omdat deze op eigen terrein staat (naast je tuin valt ook bijvoorbeeld je oprit onder de noemer 'eigen terrein').
Schutting tussen eigen erf en de openbare weg
Zodra je een schutting wil plaatsen die vanaf de openbare weg zichtbaar is zal je meestal bij de gemeente een omgevingsvergunning moeten aanvragen. Of dit daadwerkelijk moet hangt af van de regels die je gemeente heeft opgesteld voor erfafscheidingen. Ga dit dus na bij je gemeente.
Wat is een geschikte ondergrond?
De ideale ondergrond of fundering voor een schutting is een relatief droge ondergrond. Woon je dus in een zandgrond gebied (vaak in het Oosten van Nederland) dan komt dat goed uit.
Veengrond zonder verdere bewerking is minder geschikt omdat deze grondsoort makkelijk kan verzakken. Zet daarom nooit één schuttingpaal vast tegen het huis aan en de andere schuttingpalen in de (zachte) veengrond. De palen in de tuin kunnen verzakken terwijl de paal aan het huis dit niet of minder zal doen, gevolg is een scheve schutting die uiteindelijk zal instorten.
Wil je een paal in veengrond neerzetten voeg dan in een ruimer geboord gaat gat (zie De stappen voor het plaatsen van de schutting) Kant en Klaar beton of snelbeton toe.
In Nederland komt ook veel kleigrond voor. Deze grondsoort heeft de eigenschap vocht, en dus bijvoorbeeld regenwater, vast te houden. Je zal op natte kleigrond bij het boren van de paalgaten al merken dat water in de gaten komt te staan, dit is vooral buiten het zomerseizoen het geval.
Woon je dus op kleigrond zet dan een nieuwe schutting in de zomer neer en bij voorkeur als het al enige tijd niet heeft geregend. Eventueel kan je dit ook doen in de winter (na een droge periode), met als bijkomend voordeel dat je niet allerlei planten beschadigd met de werkzaamheden.
Ook op kleigrond raad ik aan in de ruimer geboorde gaten beton toe te voegen. Hiermee ontstaat een stevige fundering.
Welke materialen heb ik nodig?
- Houten palen (hardhout is het beste, gewone geïmpregneerde grenen palen houden het in de grond maximaal 8 jaar vol en raad ik daarom af. Ik koos voor hardhouten palen met een lengte van 270 cm. Betonnen palen vond ik te lastig want deze zijn erg zwaar).
- De schutting of het tuinscherm zelf (ik koos voor de geïmpregneerde grenen tuinschermen welke circa 10 jaar meegaan, de meeste tuinschermen hebben een hoogte van 180 cm en een breedte van eveneens 180 cm waarbij palen van 270 cm goed passen).
- Hoekbeugels (of 'vlechtschermsteunen', link naar bol.com) en de RVS (roestvrij staal) schroeven daarvoor.
- Een grondboor (om gaten voor de palen te boren).
- Boormachine (om beginnende schroefgaten in de palen en het tuinscherm te boren).
- Hamer (om de palen mee in de grond te slaan. Je kan ook de platte achterkant van een bijl gebruiken).
- Zaag (om overlengte af te zagen).
- Vet of vaseline (om schroeven later eventueel weer los te draaien).
- Handschoenen (tegen splinters, welke veel voorkomen op de ruwe randen van grenen tuinschermen).
Wat kost een nieuwe houten schutting?
De kosten voor een nieuwe schutting kan je zo hoog of zo laag maken als je zelf wil. Natuurlijk hangt het ervan af hoeveel tuinschermen en palen je nodig hebt maar vooral de kwaliteit van deze onderdelen is van grote invloed op de prijs. De genoemde hardhouten palen zijn prijzig maar van uitstekende (lees 'ze verrotten niet') kwaliteit.
Ook de schermen kunnen enorm in prijs verschillen. Hoe duurzamer de houtsoort hoe prijziger, ook het aantal planken (of lamellen) en het aantal dwarsliggende balken (of tussenliggers) hebben grote invloed op de prijs: hoe meer planken en dwarsliggende balken hoe beter de stevigheid van het tuinscherm, hoe meer privacy (want minder doorkijk) en hoe hoger de prijs.
Om je een indicatie te geven: een schutting van circa 10 meter kostte ongeveer 400 euro. Het ging om 5 grenen tuinschermen van ongeveer 40 euro per stuk en 5 hardhouten palen van eveneens 40 euro per stuk.
Was gekozen voor hardhouten tuinschermen dan waren de kosten ongeveer 1200 euro geworden. Een hardhouten tuinscherm kost namelijk ongeveer 200 euro per stuk.
Huur je een klusjesman of hovenier in, dan lopen de kosten voor een nieuwe schutting natuurlijk op. Met het uurloon meegerekend zit je zo op een paar duizend euro.
Voorbereiding
Het makkelijkst is om alle benodigdheden online te kopen in de juiste hoeveelheden, als je het laat bezorgen hoef je niet zelf tuinschermen in een aanhangwagen te laden en meerdere keren heen en weer te rijden naar je leverancier.
Meet van te voren dus goed de lengte van de gewenste schutting op, maak liever zelfs een tekening, zo weet je precies hoeveel tuinschermen en hoeveel palen je nodig hebt (houd ook rekening met de dikte van de palen).
Het is vaak handig je buren op de hoogte te stellen van je plannen zodat er later geen onenigheid ontstaat over je nieuwe schutting.
Zorg voor een egale ondergrond: de grond moet waterpas staan en de tuinschermen moeten een centimeter of 5 ('baksteen hoogte') boven de grond staan om vroegtijdige houtrot te voorkomen. Hoewel grenen tuinschermen niet heel zwaar zijn gaat de montage op de palen sneller als je met twee personen bent (alleen een nieuwe schutting plaatsen raad ik af als je hierin onervaren bent, zelfs hoveniers doen deze werkzaamheden doorgaans met minimaal twee personen).
Je kan eventueel de paallengte die onder de grond komt met houtrot beschermer (of bijvoorbeeld ook met teer) insmeren, zo wordt de levensduur verlengd. Als alternatief hiervoor kan je kortere palen kopen en deze plaatsen op zogenaamde puntpaalhouders, dit zijn metalen omhulsels die je in de grond steekt en waarin je vervolgens de paal laat zakken.
Echter deze constructie met puntpaalhouders vond ik niet erg stevig overkomen, de standaard lengte stalen punt die in de grond gaat moet naar mijn idee dieper de grond in gaan dan met de gebruikelijke modellen mogelijk is.
De stappen voor het plaatsen van de schutting
| # | Te doen |
|---|---|
| 1 |
Begin met het boren van een gat in een hoek waar de schutting moet beginnen, het gat moet circa 70 cm diep zijn. Sla de paal vervolgens met de hamer of met de platte achterkant van een bijl tot een diepte van 85 centimeter (leg een oud plankje bovenop de paal, vooral een grenen of vuren paal barst gemakkelijk vanaf de top). Bij bepaalde grondsoorten is het zoals genoemd verstandig beton in het gat te gebruiken. Let op dat de paal kaarsrecht in de grond staat, gebruik hiertoe eventueel een waterpas. Zorg er ook voor dat de paal goed stevig staat, druk of stamp hiertoe het omringende zand of aarde strak langs de paal. |
| 2 |
Leg een tuinscherm plat op de grond tegen de neergezette paal, 180 cm verder leg je de tweede paal op de grond, strak tegen de plat neergelegde schutting aan: zo weet je precies waar het volgende gat moet komen. Boor daar weer een gat en plaats daarin de paal. |
| 3 |
Plaats vervolgens het eerste tuinscherm tussen deze twee palen. Leg daartoe bakstenen op de grond tijdens de montage, zo blijft het tuinscherm 5 centimeter van de grond. Gebruik de hoekbeugels om het tuinscherm aan een paal te schroeven (gebruik één hoekbeugel onderaan, één hoekbeugel in het midden en één hoekbeugel bovenaan de paal). Ik smeer de schroefkoppen meestal in met wat vet zodat ik ze later er eventueel makkelijker uit kan halen.  |
| 4 |
Leg vervolgens weer een tuinscherm op de grond om zo weer de precieze locatie van het nieuw te boren gat te vinden. Plaats ook deze derde paal kaarsrecht in de grond. Monteer vervolgens het tweede tuinscherm. Ga zo door over de gehele schutting lengte. Waarschijnlijk kom je niet precies uit en zal de laatste paal niet na 180 cm afstand komen. In dat geval zaag je het overstekende schutting deel vóór de montage af zodat het nu ingekorte tuinscherm precies tussen de laatste twee palen past. |
Zelf een deur in de schutting zetten
Als je een beetje handig bent is het is niet moeilijk om zelf een deur of poort in je schutting te plaatsen. Je kan hiervoor een gedeelte van een tuinscherm gebruiken.
Zet hiertoe een tuinscherm zo neer dat de lamellen verticaal lopen, je kan zo de gewenste deurbreedte makkelijk verkrijgen door het tuinscherm langs een verticale lamel af te zagen. Je kan natuurlijk ook een kant-en-klare schuttingdeur kopen inclusief kruishengen (scharnieren).
Zet een schuttingdeur bij voorkeur in een hoek tegen een stevig neergezette schuttingpaal aan (of bijvoorbeeld tegen je garage). Op deze paal komt het gehele gewicht van de schutting te hangen.
Koop drie roestvrij stalen kruishengen om het afgezaagde tuinscherm aan de schuttingpaal te bevestigen. Gebruik een scharnier aan de bovenkant, het midden en de onderkant, dit geeft de meeste stevigheid (zie onderstaande afbeelding). De gewenste draairichting van de deur bepaald of de scharnieren aan de voor- of achterkant komen.
Plaats vervolgens een klinkstel om de deur makkelijk open en dicht te kunnen doen. Om de deur te kunnen afsluiten kan je een cilinderslot gebruiken. Deze zal je wel zelf moeten inbouwen of laten inbouwen. Een goedkopere en erg slimme oplossing die ik tegen kwam is een roestvrij stalen of verzinkte poortschuif welke je kan vastzetten met een gewoon hangslotje.
Onderhoud van de schutting
So far so good, maar wat betreft het onderhoud? Hoewel je tuinschermen doorgaans geïmpregneerd zijn en zo al behoorlijk wat kunnen hebben aan Nederlandse weersinvloeden blijft het verstandig zowel je tuinschermen als palen te beitsen.
Beitsen verlengt de levensduur van deze onderdelen en zorgt ervoor dat de kleur beter behouden wordt. Natuurhout heeft namelijk de eigenschap in de loop der tijd te vergrijzen, dit is een geheel natuurlijk proces.
Het lakken van de schutting is mogelijk maar raad ik af, de verf sluit het hout op en aangezien natuurhout 'werkt' (uitzet of krimpt naargelang het weer) kan de verf gaan bladderen of afschilferen.
Is het je niet duidelijk wat beitsen precies is of wat het verschil is tussen verven, beitsen en lakken? Bekijk dan het door mij geschreven artikel Schutting Verven, Beitsen of Lakken? Ik hoop dat je met dit artikel genoeg informatie hebt om je eigen schutting neer te zetten, je zal uiteindelijk tevreden zijn met het resultaat.