Stofzuiger Zonder Zak? Mijn Ervaringen

Ik gebruik nu geruime tijd een stofzuiger zonder zak en kan nu duidelijk de ervaren voor- en nadelen benoemen.

Deze stofzuiger zonder zak gebruik ik in mijn nieuwe woning, en dit mede omdat een familielid ook een stofzuiger zonder zak had gekocht en gebruikt. Ik heb toen zelf, min of mee ter test, ook ééntje gekocht.

Natuurlijk kunnen de voor- en nadelen van dit type stofzuiger alleen worden vastgesteld in vergelijking met de traditionele sledestofzuigers mét zak. En gelukkig heb ik dergelijke ‘ouderwetse’ stofzuigers mét zak in de loop der jaren het meest gebruikt.

Ik heb zelfs de meest moderne stofzuiger mét zak gebruikt: bij zo’n model zit de stofzak niet achter de motor maar er juist boven (wil je hier meer over weten check dan mijn artikel ‘Numatic Henry Review’).

Om direct een misverstand te voorkomen: ook stofzuigers zonder zak zijn van het type sledestofzuigers. Het begrip ‘slede’ uit sledestofzuigers verwijst naar het bredere idee van een ‘getrokken voertuig’ en een ‘glijdend onderstel’ (tja, oudbakken benaming, maar gelukkig heeft niemand het in spreektaal over sledestofzuigers).

Okay, hieronder beschrijf ik mijn ervaringen. Aan het eind van dit artikel staat een handig overzicht van de ervaren voor- en nadelen. Veel leesplezier en ik hoop vooral dat je er wat aan hebt!

Stofzuiger zakloos

Ja, het grootste voordeel van een stofzuiger zonder zak IS dat je geen zak hoef te kopen, gebruiken en vervangen – juist, je bent geheel zakloos!

Ik vond zakken kopen voor mijn eerdere stofzuigers altijd een enorm gedoe. Zo moest je altijd opletten of je het juiste model stofzak kocht, en ik heb zelfs meegemaakt dat de zakken die ik nodig had (toegeven, voor een oud model sledestofzuiger) niet meer verkrijgbaar waren.

Ook de prijs voor de zakken, variërend van enkele euro’s tot soms enkele tientallen euro’s, vond ik behoorlijk hoog. Helemaal omdat het geen eenmalige koop was zo’n stofzak, maar een aanschaf die met enige regelmaat moest plaatsvinden.

In de loop der jaren heb ik zo een behoorlijk bedrag aan stofzuigerzakken uitgegeven.

Het correct plaatsen van de zakken in de stofzuiger was ook altijd een lastig punt. Waarschijnlijk weet je dat deze plaatsing nogal nauw komt: als de aansluiting met de stofzuiger niet goed is vangt de zak opgezogen stof minder goed op en blaast de machine dit stof zonder pardon het vertrek weer in.

Het vervangen van een volle zak is bovendien niet het ‘stofvrije’ gebeuren waarmee wel eens geadverteerd wordt. Vaak ‘puft’ er wel een stofwolkje uit de opening van de stofzak bij het vervangen of het deponeren in een afvalcontainer - laat staan als per ongeluk in de zak wordt geknepen tijdens het verwijderen van de zak uit de stofzuiger.

Bij een stofzuiger zonder zak hoef je geen zakken te kopen, plaatsen en vervangen. Hoera!

Stof wordt bij een zakloze stofzuiger namelijk opgevangen in een stofbak, die makkelijk uit de stofzuiger te verwijderen is middels een kliksysteem (zie onderstaande afbeelding).

Door dit kliksysteem is de stofbak niet alleen makkelijk te verwijderen uit de stofzuiger maar ook makkelijk terug te plaatsen. Dit terugplaatsen zal bovendien altijd goed gaan, de bak zal dus nooit een beetje scheef kunnen staan waardoor opgezogen stof weer door de machine wordt uitgeblazen.

Zodra de stofbak is uitgenomen zal er geen stof uit kunnen ontsnappen. Het zal in je woning dus geen stoffige bedoeling worden.

Vervolgens kan de bak in een afvalcontainer geleegd worden, vaak kan hiertoe de boven- of onderkant van de bak worden opengeschoven of -geklikt. De stofklont valt bij het legen zo uit de bak in de container.

Is dit een geheel stofloze bedoeling? Ik raad je aan bij het legen van een stofbak niet met je neus boven de container te hangen omdat er altijd wat stof zal opstijgen. Maar als je met gestrekte armen de stofbak leegt zal de stofoverlast minimaal zijn – helemaal als je het legen buiten laat plaatsvinden.

Na het legen van de stofbak is deze weer gereed om in de stofzuiger te worden teruggeplaatst (zie onderstaande foto). Houd er echter rekening mee dat ongeveer eens per jaar ook de stoffilters van een zakloze stofzuiger moeten worden gereinigd – hierover later meer.

Moet de stofbak niet worden schoongemaakt? Als de stofbak van binnen heel vies is en daardoor deels ondoorzichtbaar is geworden (bijvoorbeeld als je vochtig kleurpoeder van je dochtertje hebt opgezogen), dan raad ik je aan de binnenkant even schoon te maken met een doekje. Zo kan je namelijk weer zien wanneer de bak vol zit met stof en weer geleegd moet worden.

Maakt zo’n stofbak de stofzuiger niet zwaar? Stofzuigers zonder zak zijn in het algemeen inderdaad zwaarder dan stofzuigers met zak. Als je veel trappen gaat beklimmen met een zakloze stofzuiger in de hand zorg er dan voor dat je een model uitkiest welke niet zwaarder is dan 5 à 5,5 kilogram.

Kan ook water worden opgezogen in een stofbak? Nee, licht vochtige substanties opzuigen is echt de max. Water opzuigen zorgt helaas voor een kapotte stofzuiger zonder zak (omdat het vocht de elektromotor zal bereiken en deze zal doen kortsluiten).

Filters stofzuiger zonder zak

Stofzuigers vangen stof op in een stofzak of in een stofbak. Maar daarnaast worden ook vaak filters gebruikt die de aangezogen lucht filteren van stof. Tegenwoordig komt het voor dat een behoorlijk aantal filters wordt ingezet.

Zo is bij een klassieke sledestofzuiger vaak een filter bij de motor geplaatst om zo te voorkomen dat stof de motor kan aantasten. Er kan ook een begin of eind filter aanwezig zijn welke respectievelijk grote of juiste kleine stofdeeltjes uit de aangezogen lucht filtert.

Bij een stofzuiger zonder zak zijn dergelijke filters ook aanwezig.

In menig zakloze stofzuiger zitten zo één of meerdere filters (zie onderstaande afbeelding). Vaak beschermt minimaal één filter dan de motor en een andere werkt als eind filter – probeer de aanwezigheid van minimaal twee filters als kwaliteitscriterium aan te houden bij het uitzoeken van een zakloze stofzuiger.

Is dat een gedoe, die filters schoonmaken? Nee, dat valt enorm mee. Zoals gezegd hoeft dat maar eens per jaar en met een beetje uitkloppen kom je al een heel eind. Soms moet een filter worden uitgespoeld met water en vervolgens een tijd drogen – houd met die droogtijd dus rekening als je snel weer een vertrek stofvrij zou moeten maken.

Ben je allergisch voor stof? Dan raad ik je aan goed naar het eind filter te kijken. Deze moet speciaal anti-allergeen zijn of de minimale kwalificatie HEPA 13 bezitten. Let er daarnaast goed op of de stofzuiger efficiënt is en er dus geen ‘stoffige’ lucht kan lekken (hierover later meer).

Geluidsniveau stofzuiger zonder zak

Vóór september 2017 mochten nog stofzuigers met een vermogen boven de 900W en een geluidsniveau van boven de 80 decibel worden verkocht in de EU (dus best grote kans dat je nog een stofzuiger met een enorm vermogen en grote geluidsuitstoot bezit!).

Tot die tijd was namelijk het gangbare idee dat hoe meer vermogen een stofzuiger zou hebben, des te beter de zuigkracht zou zijn.

Maar helaas, de zuigkracht van een stofzuiger wordt niet zozeer bepaald door het vermogen van de machine maar door een zo gesloten mogelijke, vacuüm luchtzuiging (hier kom ik later op terug).

De eerste stofzuigers zonder zak maakten nog gebruik van de meest simpele cycloonscheiding. Cycloonscheiding is het principe waarop de werking van een stofzuiger zonder zak is gebaseerd.

Deze scheiding houdt in dat een cycloon zorgt voor zogenaamde middelpuntvliedende krachten die deeltjes, op basis van hun gewicht, naar de buitenkant van de cycloon doet werken. In een stofbak komt het stof dus tegen de wand van de bak aan, zal daar klonteren en uiteindelijk neerdalen.

Voor 2017 was dit bij de hoog vermogen stofzuigers zonder zak een vrij luidruchtig gebeuren. Echter na september 2017, toen stofzuigers dus maximaal 900W vermogen mochten hebben en niet meer dan 80 decibel aan geluid mochten produceren, veranderde dit snel.

Door verminderd vermogen en betere cycloontechniek werden vervolgens geluidsniveaus tot net boven de 60 decibel gerealiseerd voor de stilste modellen stofzuigers zonder zak. Ter vergelijking: de stilste stofzuigers met zak produceren net onder de 60 decibel aan geluid. Dat verschil is tegenwoordig dus marginaal.

Tegenwoordig is het geluidsniveau van stofzuigers zonder zak dus bepaald niet meer wat het vroeger was, er zijn dus zeer stille modellen op de markt beschikbaar. Maar goed, of je perse een heel stille stofzuiger nodig hebt is maar de vraag, andere zaken, zoals zuigkracht en gebruiksgemak zijn misschien belangrijker (voor mij in elk geval wel).

Zuigkracht stofzuiger zonder zak

Nu we het over zuigkracht hebben: onthoud dat een goede stofzuiger zonder zak in principe net zoveel zuigkracht heeft als een goede stofzuiger mét zak!

De zuigkracht van een stofzuiger zonder zak wordt namelijk bepaald door:

1. hoe naadloos zuigmond, zuigbuis, zuigslang en stofbak met elkaar zijn verbonden. Zit er ergens een kleine opening? Dan wordt de zuigkracht en daarmee efficiëntie van de stofzuiger direct een stuk minder (opgezogen stof zal via de opening weer worden uitgestoten – dit wil je voorkomen en zeker als je allergisch bent voor stof).
2. het gebruik van een juiste zuigmond (of mondstuk) op een specifieke ondergrond. Zo gebruik je voor een harde ondergrond (parket, laminaat, tegels) een ander mondstuk dan voor een zachte ondergrond (tapijt, vinyl zeil).
3. hoe het mondstuk gepositioneerd wordt op de ondergrond. Zo moet een mondstuk bij voorkeur zo horizontaal mogelijk op de ondergrond worden gezet: hierdoor kan een optimaal vacuüm zuigend effect tussen mondstuk en ondergrond optreden.

   

4. schone filters! Een vol filter filtert niet meer en zorgt voor sterk verminderde zuigkracht. Kwestie van de filters periodiek schoonmaken.
5. de stand van de ingestelde zuigkracht. De meeste moderne stofzuigers hebben een manueel of elektrisch instelbare zuigkracht. Misschien denk je dat de hoogste stand aan zuigkracht altijd de beste stand is, maar helaas, op de hoogste stand kan de stofzuiger soms zo hard zuigen dat de zuigmond bijna vastkleeft aan de ondergrond en stofzuigen lastig wordt.
6. de kwaliteit van de mechanische onderdelen: vooral van de elektromotor en de centrifugaalpomp. Verwacht bijvoorbeeld geen wonderen van de goedkope Chinese stofzuigers die je online kunt kopen, beter is het een stofzuiger van een bekend merk te kopen.

Tegenwoordig hoef je je over de zuigkracht van een goede (lees ‘merk’) zakloze stofzuiger niet druk te maken. Natuurlijk kunnen er verschillen bestaan in zuigkracht in relatie tot verschillende ondergronden (lees de productomschrijving dus altijd goed!), maar een moderne stofzuiger zonder zak zal zijn werk goed doen.

Blijft de zuigkracht van een stofzuiger zonder zak ook goed als de stofbak voller komt te zitten met stof? Ja, als je een kwalitatief goede stofzuiger zonder zak koopt absoluut. In mijn ervaring zorgt een voller wordende stofzak juist eerder voor een afnemende zuigkracht (en bovendien stinken stofzuigers met zak in mijn ervaring meer!).

Hoeveel stofopvang stofzuiger zonder zak

De stofopvang van stofzuigers zonder zak is doorgaans minder dan van stofzuigers mét zak. Dit komt simpelweg omdat stofbakken gewoonlijk kleiner zijn, dus minder inhoud hebben, dan stofzakken.

Bedenk dat de stofopvang capaciteit wordt weergegeven in liters. De populairste modellen stofzuigers met zak hebben een stofopvang capaciteit van 3,5 liter. De meest populaire modellen stofzuigers zonder zak hebben een capaciteit van 2 liter of zelfs minder.

Dit verschil betekent dat legen van een stofbak relatief vaker moet gebeuren dan het vervangen van een stofzak. Anderzijds: als je 1 keer per week stofzuigt met een stofbak van 2 liter zal je deze eens in de 3 à 4 maanden moeten legen… Ik vind dat persoonlijk geen probleem.

Weet je echter nu al dat je vaak stofzuigt én veel vierkante meters bestrijkt én er ook nog eens veel vuil ligt? Dan is een stofzuiger met zak (en dan een grote zak inhoud) gewoon handiger qua legen/vervangen dan een stofzuiger zonder zak.

Beste stofzuiger zonder zak

Nu inmiddels zoveel aspecten van een zakloze stofzuiger aan bod zijn gekomen is er wat te zeggen over wat de beste stofzuiger zonder zak is.

De beste stofzuiger zonder zak is een machine die:

• een zo groot mogelijke stofopvang heeft (want dit scheelt in de frequentie van de stofbak legen)
• een optimale zuigkracht heeft (getoetst aan de 6 genoemde criteria)
• minimaal twee filters bezit
• niet al te zwaar is (max. 5 kilogram) indien je trappen op en af loopt met de machine in de hand
• bij voorkeur van een bekend merk is

Ik denk dat je met deze punten in het achterhoofd vrij gemakkelijk een keuze kan maken uit het grote aanbod van zakloze stofzuigers.

Qua prijs kan je onthouden dat de goedkoopste modellen zonder zak ongeveer evenveel kosten als de goedkoopste modellen mét zak. Daarentegen zijn de duurste modellen stofzuigers zonder zak een stuk prijziger dan de duurste modellen stofzuigers met zak.

Stofzuiger mét of zonder zak?

Nu alle voor- en nadelen zijn besproken volgt hier een handig overzicht van al deze punten. Doe er je voordeel mee en check of een stofzuiger zonder zak de beste optie voor jou is.

Tot slot zou ik nog willen zeggen dat stofzuigers zonder zak steeds populairder worden: bij grote aanbieders van stofzuigers staan ze al in de top 3 van meest verkochte modellen! Waarschijnlijk zal hun populariteit in de toekomst toenemen als de machines nog lichter worden, een grotere stofopvang capaciteit verkrijgen en het legen van de stofbak nog hygiënischer wordt.

Goed, hiermee zijn alle positieve en negatieve punten van stofzuigers zonder zak besproken. Mocht je er één kopen, dan wens ik je alvast veel stofzuig plezier!