Tijd om een staand toilet te vervangen! Na vele jaren van gebruik zag het oude toilet er namelijk niet meer uit, vooral de binnenkant van de pot was eigenlijk niet meer schoon te krijgen.
Eerst overwoog ik een hangend toilet (link naar bol.com) als vervanging te plaatsen maar het probleem hiermee was dat de afvoer van een dergelijk toilet naar achteren loopt in plaats van naar beneden zoals vaak het geval is bij een staand toilet. Ook bij het reeds aanwezige staande toilet liep de afvoer naar beneden (zie de foto geheel bovenaan).
Natuurlijk is een hangend toilet hygiënischer (omdat je ook makkelijk onder de pot kan schoonmaken) maar een nieuwe horizontale afvoer maken en vervolgens een afbuigende aansluiting op het riool was simpelweg teveel breek- en constructiewerk.
Daarnaast zou een vervanging met een hangend toilet betekenen dat het huidige afvoergat naar beneden, dus door de vloer, zou moeten worden gedicht en netjes worden afgetegeld (overigens bleek een vervangend nieuw hangend toilet qua prijs net zoveel te kosten als een nieuw staand toilet).
Let wel: sommige staande toiletten hebben wél een afvoer naar achteren, in zo’n geval is het zeker het overwegen waard weldegelijk een vervangend hangend toilet te plaatsen. Ga je een hangtoilet in een kleine ruimte plaatsen, lees dan vooraf mijn artikel Hangtoilet in Kleine Ruimte: Waar Op Letten.
Staand toilet vervangen: pot, reservoir, duoblok
In mijn ervaring treden problemen met een toilet doorgaans niet op in de pot maar in het reservoir (als het toilet bijvoorbeeld niet meer fatsoenlijk is door te trekken of bijvoorbeeld steeds blijft doorlopen).
Dat is precies de reden waarom ik een reservoir liever niet inbouw achter een muurtje: in het geval van reparatiewerkzaamheden moet dan eerst (een deel van) het muurtje worden verwijderd.
Pot? Reservoir? Wat is dat nu eigenlijk precies? De (toilet)pot is het gedeelte van de wc waar je op kan zitten, het reservoir, ook wel spoelbak genoemd, bevat spoelwater welke met een druk op een knop (of middels trekken aan een koord) wordt ‘gestort’ in de pot. Zie onderstaande foto van het nieuw geplaatste staande toilet voor de duidelijkheid.
Bij een hangend toilet wordt het reservoir altijd achter een muurtje ingebouwd, bij een staand toilet kan dit het geval zijn en bij een zogenaamd duoblok staand toilet is dit nooit het geval. Bij zo’n duoblok wordt het reservoir dus direct aangesloten op de pot (de foto hierboven van het nieuwe staande toilet is dus van het type duoblok).
Omdat ik dus graag makkelijk bij het reservoir wil kunnen komen heb ik een staand toilet, type duoblok, als vervanging voor het oude staande toilet, eveneens een duoblok, gekozen. De stappen voor het vervangen van een staand toilet met een los, daarboven geplaatst reservoir komen echter nagenoeg overeen.
Materialenlijst staand toilet vervangen
Het belangrijkste onderdeel voor dit project is een vervangend staand toilet. Ik raad je aan direct een hele ofwel complete set aan te schaffen, dit voorkomt dat je bijvoorbeeld eerst een mooi toilet koopt en vervolgens een losse wc-bril (of reservoir) welke hier misschien net niet op aansluit.
Naast een nieuw staand toilet kan je alvast deze materialen en gereedschappen verzamelen:
- spons (voor het volledig watervrij maken van reservoir en pot)
- emmer (voor water uit de spons)
- ratelsleutels (link naar bol.com) (eventueel baco of waterpomptang)
- oude doeken (afsluiten riolering)
- grote plastic zak (huidige toilet erin, open naast huidige toilet zetten)
- consistent vet (link naar bol.com, om delen in elkaar te schuiven)
- siliconenkit (tussen reservoir en muur en pot en vloer)
- potlood (om pot en boorgaten locatie te bepalen)
- rol keukenpapier
- waterpas
- accuboor (om de schroeven los te maken van reservoir en pot)
- verftape (om de boorgaten op te markeren, tegen ‘weglopen’ boor en tegelbreuk)
- stofzuiger (wegzuigen boorgruis ter voorkomen van vastlopen boor)
Voorbereiding staand toilet vervangen
Als voorbereiding is het verstandig noodzakelijk de watertoevoer naar het reservoir af te sluiten. Vaak kan dit middels een draai- of stopkraantje, maar als je in één aangesloten tijdperiode de gehele vervanging wil uitvoeren moet het water eveneens worden afgesloten vanaf de hoofdkraan.
Ik raad je daarom aan om vóór de werkzaamheden naar het toilet te gaan en eventueel voldoende water te tappen voor bijvoorbeeld koffie.
Het vervangen kan binnen enkele uren geschieden maar vaak treden er onvoorziene omstandigheden op (zoals oude schroeven die niet meer loskomen, potten die muurvast vastgekit blijken waardoor slopen noodzakelijk wordt, veel keihard aangekoekt vuil onder de pot wat eerst moet worden verwijderd, wateroverlast, etc ..).
Het is ook niet ongebruikelijk dat tijdens de werkzaamheden een nieuw onderdeel (hoe klein ook, bijvoorbeeld een rubberen afdichtring) kapot gaat of niet geschikt blijkt waardoor een bezoek aan een (online)winkel moet plaatsvinden.
Als voorbereiding raad ik je ook aan een ruime werkplek te creëren: dus bijvoorbeeld vloerkleden en andere attributen uit de wc tijdelijk verwijderen.
Stappenplan staand toilet vervangen
Okay, nu alle materialen zijn verzameld en de voorbereidingen zijn getroffen kan begonnen worden met het daadwerkelijke vervangen. Hieronder volgen de stappen:
-
Leeg het reservoir door deze door te trekken. Omdat de watertoevoer inmiddels is afgesloten zal deze zich niet opnieuw vullen.
Afhankelijk van het type pot zal zich nu nog een bepaalde hoeveelheid water in de pot bevinden: gebruik de spons om het water op te zuigen en vervolgens in de emmer te krijgen (soms staat er nog zoveel water in de pot dat scheppen met een oud bekertje handiger is).
-
Draai de wateraanvoer vanaf de waterleiding, vaak via een flexibele slang (zie onderstaande foto), naar het reservoir los. Draai vervolgens de schroeven los waarmee de pot aan de grond is bevestigd middels een passende ratelsleutel (dit kan eventueel ook met een baco of waterpomptang).
Als het niet lukt de pot los te krijgen omdat de schroeven verroest zijn (of doordraaien) dan kan dit gedeelte van de pot ook worden stukgeslagen met een hamer, daarna zijn de schroeven wél te verwijderen.
Bij oude staande toiletten zit het reservoir vaak ook vastgeschroefd in de muur. Als dit het geval is moeten deze schroeven ook worden uitgedraaid. Bij duoblokken is het reservoir van de pot af te sleutelen (let op, er worden lange bouten gebruikt, sommige potten zijn namelijk behoorlijk dik, zie onderstaande foto).
Als de pot eenmaal los is van de grond kan deze rustig worden opgetild (let op dat je de afvoer niet beschadigd) en in de grote plastic zak worden geplaatst (dit voorkomt geknoei, er zit altijd nog wat water in).
Plaats een oude doek in de opening naar het riool, dit voorkomt bedwelmende geuren in de werkplek (ik gebruikte eerst een oude doek maar vond later een passende plastic dop, die zie je dan ook op de afbeelding geheel bovenaan).
Vervolgens kunnen alle oude siliconenranden worden verwijderd met een mes, plamuurmes of een speciale siliconenkitverwijderaar (dit geeft het beste resultaat). Maak de vloer en de achterwand van het reservoir goed schoon en droog.
-
Bij het plaatsen van het vervangende toilet vergt het in elkaar zetten van de binnendelen van het reservoir het meeste werk. Leg eerst alle onderdelen neer en controleer of alle delen aanwezig zijn. Soms zijn de onderdelen reeds ingebouwd, dit hangt af van hoe je het toilet koopt.
Zorg dat alle delen goed zijn vastgedraaid, maar let erop dat ze nog niet té vast worden gedraaid. Het beste is in eerste instantie alles met de hand aan te draaien, later kan dit met gereedschap.
Tijd om de boorgaten voor het vervangende toilet af te tekenen. Plaats de pot op de gewenste positie. Het is belangrijk dat de pot waterpas staat, hiermee voorkom je later lekkage en andere ongemakken.
Het is ook belangrijk dat zowel de aan- als afvoer goed zitten en dus goed zijn aan te sluiten. Gebruik een geschikt manchet (zie onderstaande foto), excentrisch manchet of closetafvoerbocht.
Teken vervolgens de gaten voor de schroeven af op de vloer. Ik plaats gewoonlijk eerst een stukje verftape waarop de aftekenpunten komen: de boor zal van de tape minder makkelijk wegschieten (‘weglopen’) op tegelwerk én de kans op tegelbreuk is minder tijdens het boren. Boor de gaten en plaats de pluggen.
Let bij het boren op dat je de boor regelmatig uit het boorgat haalt en het boorgruis verwijderd met een stofzuiger, zo voorkom je dat de boor vastloopt. Ik heb eerst geboord met een boor 6 en daarna, in hetzelfde boorgat, met een boor 8 (gebruik eventueel een boor 10). Belangrijk is dat bij het boren niet de hamerstand wordt gebruikt, hiermee voorkom je tegelbreuk. Let er daarnaast op dat je boort met een laag toerental.
Als het reservoir ook moet worden vastgeschroefd aan de muur is het zaak deze boorgaten eveneens zorgvuldig af te tekenen.
Hoe diep moeten de boorgaten voor de pluggen worden? Zorg er bij gaten in de muur voor dat de pluggen net iets onder het oppervlak van de tegel liggen. Bij gaten in de vloer kan de plug een stuk dieper worden gezet: zorg ervoor dat je de plug tot onder de tegel kan duwen, dit voorkomt een eventuele barst in de tegel bij verticale druk.
-
Het nieuwe toilet kan nu definitief op de beoogde plek worden geplaatst. Breng een dun laagje siliconenkit aan op de onderkant van de omtrek van de pot. Zet hiertoe de pot bij voorkeur op de kop (op een doek) en kit dan de onderrand.
Sluit nu de afvoer van het toilet aan op de afvoeropening in de vloer, gebruik hiertoe een manchet of mof, schuif de delen gemakkelijk in elkaar door eerst wat vet aan te brengen.
Plaats de pot vervolgens geheel waterpas en draai de schroeven vast (ook hier is het raadzaam eerst wat vet op de schroeven aan te brengen – wil je ze later losmaken dan zal dit gemakkelijk gaan). Overdrijf niet met vastschroeven, zo voorkom je schade aan het porselein (gebakken keramiek) of het roestvrij staal (rvs) van de pot. Hierna kan het reservoir direct op de pot worden bevestigd (duoblok) of een stuk hierboven worden gemonteerd.
-
Nu kan de waterleiding middels een flexibele slang aan het kraantje van het reservoir worden gekoppeld (zie onderstaande foto). Gebruik hiertoe een snelkoppeling met juiste diameter.
Hoe zit dat precies met die nieuwe flexibele slang? Koop een flexibele slang met aan de ene kant de juiste maat voor bevestiging aan het kraantje. De andere kant koppel je aan de waterleiding met een snelkoppeling. Meet vooraf de diameter van de waterleiding: zo schaf je direct een juiste maat koperen snelkoppeling aan.
Draai het nieuwe kraantje een stukje open en doe hetzelfde bij de hoofdkraan. Op deze manier kan je zien of er lekkage optreedt, zal er amper lucht in de leiding komen én vult het reservoir zich gecontroleerd.
Als je ziet dat alles goed gaat kan je het kraantje en de hoofdkraan verder opendraaien (draai de hoofdkraan overigens nooit in zijn geheel open om vastklemmen na enkele jaren te voorkomen). Als het reservoir eenmaal vol is kan gecontroleerd worden of het nieuwe toilet naar behoren doorspoelt.
Oeps, er verschijnt water onder de pot?! Als er water onder de pot verschijnt check dan de aansluiting tussen afvoerpijp en pot. Soms moet deze steviger worden aangedrukt.
Hoewel reeds een dun laagje siliconenkit is aangebracht op de onderkant van de pot bij het plaatsen kunnen eventuele resterende kieren nu worden opgevuld met kit. Zorg er hierbij voor dat zowel de pot als vloer droog zijn, dit geeft het beste resultaat.
Uiteindelijk kan de zitting/wc-bril gemonteerd worden en attributen zoals vloerkleedjes worden teruggeplaatst. Het vervangen van een staand toilet is hiermee afgerond.
Ik hoop dat je wat aan dit artikel hebt gehad en wens je alvast veel succes toe met het vervangen van jouw staande toilet.