Door kieren tussen muur en kozijn liep regenwater naar binnen. Naast deze lekkage veroorzaakte het binnendringende vocht ook houtrot aan delen van het kozijn. De kieren waren bovendien duidelijk zichtbaar en verdienden bepaald geen schoonheidsprijs.
Daarnaast had ik het vermoeden dat insecten de kieren vroeg of laat zouden vinden en vervolgens zouden gebruiken als schuilplaats. Mogelijk zouden wespen hun nest achter de kieren, in de spouw, gaan bouwen.
Na het overwegen van verschillende manieren om een kier tussen kozijn en muur te dichten (over deze manieren later meer) vond ik uiteindelijk het beste antwoord op de vraag ‘Hoe een kier tussen muur en kozijn dichten?’
Een kier tussen muur en kozijn is het beste te dichten met voegenband. Voegenband is een stuk eenzijdig klevend schuimband welke na uitzetting zorgt voor een regendichte en dampregulerende afdichting van een opening tussen muur en kozijn.
Het klevende deel van voegenband komt aan een zijkant van een kier te zitten (dus de band kleeft aan de muur of aan het kozijn), en omdat voegenband uitzet totdat de kier is opgevuld, wordt de klevende kant steeds strakker vastgeduwd, en dus vastgekleefd, aan muur of kozijn.
Voegenband (link naar bol.com) is bijzonder geschikt om een open ruimte, naad, spleet of kier tot wel enkele centimeters breed, doorgaans in het verticale vlak, tussen de buitenmuur (buitenzijde) en het raam- of deurkozijn te dichten. Een kier in het horizontale vlak, dus aan de bovenkant van een kozijn, kan ook met voegenband worden gedicht.
Ik zei al dat ik verschillende andere manieren heb overwogen. Hieronder een overzicht van deze andere manieren en de redenen waarom ik deze alternatieve oplossingen niet heb gebruikt.
Kier tussen muur en kozijn niet afdichten met profiellat, pur of kit
Voordat ik voegenband ging gebruiken kwamen verschillende andere oplossingen bij mij op. Hieronder een kort overzicht.
Ik overwoog er als snelle reparatie een stuk profiellat tegenaan te zetten, maar dat nam het mogelijke binnendringen van vocht niet per definitie weg: het stuk profiellat zou op zijn beurt dan weer waterdicht moeten worden gemonteerd. Bovendien bedacht ik dat een (deel) aangebrachte profiellat ook niet zorgde voor een net en toonbaar kozijn.
Daarna overwoog ik polyurethaan (PU of pur) in schuimvorm in de kier te spuiten. Maar gespoten pur zet fors uit, wordt broos onder invloed van UV-straling, is vaak lastig overschilderbaar en is bovendien niet waterdicht (laat staan bestand tegen de steeds heftigere Nederlandse regenbuien ten gevolge van klimaatverandering).
Siliconenkit wilde ik niet gebruiken (ondanks diens goed van pas komende elastische eigenschappen) omdat dit problemen zou geven bij een volgende schilderbeurt van het kozijn. Minuscule deeltjes siliconen zijn namelijk al voldoende om vele soorten verf niet goed te laten hechten. Siliconenkit, en andere soorten kit (acrylaatkit), vielen ook af vanwege onderstaande redenen:
- Het is heel lastig om een kitvoeg netjes te zetten, heel snel zullen er namelijk kitvlekken ontstaan op het kozijn of de muur (en resten kit verwijderen van een muur is bijna niet te doen).
- Kit heeft ook de neiging tijdens het drogen te krimpen. Hierdoor ontstaan weer kleine kiertjes waardoor opnieuw regenwater kan binnendringen. Deze kiertjes moeten dan vervolgens weer opgevuld worden met een nieuwe laag kit. Daarnaast ontstaan na een jaar of 5 vaak kleine scheurtjes in kit die de neiging hebben steeds groter te worden.
- Een andere reden geen kit te willen gebruiken was dat ik niet op zoek was naar een oplossing die een kier geheel zou afsluiten: waterdamp uit de woning en spouw moest bij voorkeur enige ruimte hebben om te kunnen uittreden.
Okay, laat ik dan nu ingaan op het dichten van kieren tussen muur en kozijn met behulp van voegenband (soms ‘voegband’ of ‘compriband’ of ‘schuimband’ genoemd). Ik ga het eerst hebben over de voorbereiding, dan de werkwijze en tot slot het resultaat.
Kieren dichten met voegenband voorbereiden
In de kier kan nog een (kleine) hoeveelheid verdroogd, rubberachtig materiaal zitten wat er uit te halen is met bijvoorbeeld een platte kop schroevendraaiertje. Ook met een plamuurmes is dit materiaal weg te schrapen.
Daarnaast kan er in de kier oude kit aanwezig zijn. Misschien kan deze kit ook verwijderd worden met behulp van een plamuurmes. Vaak lukt dit echter niet. Zowel de kit als het eventuele rubberachtige materiaal zijn dan ook prima te verwijderen met behulp van een goede multitool (zoals deze van coolblue.nl).
Zet daartoe een multitool op de laagste stand, en haal deze vervolgens rustig door de kier (een rond opzetstuk vond ik het meest efficiënt werken). Je zal dan merken dat het oude materiaal in de kier loskomt.
Gebruik eventueel een stofzuiger om deze loskomende deeltjes uit de kier weg te zuigen. Haal anders losgekomen materiaal weg met het plamuurmes. Voegenband werkt namelijk het beste bij toepassing in een kier welke vrij is van losliggend materiaal en allerlei uitstulpsels of inkepingen.
Na het gebruik van een multitool is het verstandig met een borstel of vegertje door de kier te vegen. De haren van de veger zullen de laatste stofdeeltjes uit de kier verwijderen waarmee voorkomen wordt dat het klevende deel van de voegenband vol komt te zitten met stof en daardoor niet hecht.
Naast het voorbereiden van de kier zelf, moet een geschikt stuk voegenband worden uitgekozen.
Het juiste soort voegenband hangt af van de breedte van de kier tussen muur en kozijn: als een kier bijvoorbeeld 7 millimeter breed is moet een voegenband worden gekozen waarvan de zwelling minimaal 2 millimeter meer is (dus in dit geval 9 millimeter minimaal).
De zwelling van voegenband in millimeters wordt altijd aangegeven op het product. Er bestaat ook universeel voegenband, welke een zeer breed zwelbereik heeft (bijvoorbeeld tussen de 5 en 15 millimeter). Ik heb dit handige universele voegenband gebruikt.
Hoe voegenband aanbrengen
Als er eenmaal een geschikte voegenband voor handen is, met dus een toepasbaar zwellingsbereik, kan een stuk worden afgerold en afgeknipt (of afgesneden) dat zo lang is als de kier lang is.
De af te strippen, doorgaans witte strook aan de kant waar lijm zit kan eerst nog blijven zitten. Wordt deze afdeklaag direct verwijderd van het stuk voegenband, dan zal je merken dat de plaatsing in de kier stukken lastiger gaat omdat de kans groot is dat de band ergens aan de voorzijde van de kier blijft kleven. Vanwege de grote kleefkracht van de band wordt het dan snel een onontwarbaar rommeltje.
Met een breed plamuurmes kan de band vervolgens voorzichtig in de kier worden gedrukt. Ik vond het handig bovenaan te beginnen.
Het beste is de klevende kant tegen het meest vlakke oppervlak te positioneren. Vaak is het oppervlak van de zijkant van het kozijn het meest egaal.
Misschien blijkt het stuk voegenband na indrukken net te kort om de kier over de gehele lengte te vullen. De voegenband kan dan worden uitgetrokken, maar een eenmaal uitgerekt stuk band bleek in mijn ervaring onregelmatig te zwellen (bedenk dat voegenband vaak bestaat uit bewerkt en geïmpregneerd polyurethaan: aan pur moet ook niet worden getrokken).
Nadat de band in de kier is geplaatst kan, met tegenkracht van het plamuurmes, de witte strook over de lijmkant voorzichtig worden verwijderd. Trek de witte strook zo verticaal mogelijk naar beneden. Dit veroorzaakt de minste weerstand en hiermee wordt voorkomen dat de witte strook knapt of scheurt.
Per 5 tot 20 centimeter afgestripte voegenband kan dit deel vastgezet (gefixeerd) worden door met behulp van een plamuurmes de zelfklevende zijde tegen een voegzijde te drukken. Hierdoor ontstaat minder kans dat de witte strook scheurt bij het afstrippen, of een deel voegenband weer uit de kier komt.
Door zo gedeelte voor gedeelte te werken, dus afstrippend en steeds met een plamuurmes het band op zijn plek te houden en daarna vast te zetten, kan de hele witte strook worden losgetrokken van de gelijmde kant (zie foto hieronder).
Soms zal er toch een gedeelte voegenband uit de kier worden getrokken terwijl de witte strook er vanaf wordt getrokken.
Ondanks het fixeren en tegenhouden met een plamuurmes wordt er dan teveel kracht uitgeoefend op het stuk band dat zich in de kier bevindt: duw de uitgetrokken stukjes voegenband dan gewoon voorzichtig terug.
Als de voegenband eenmaal op zijn plaats zit zal de zwelling van het materiaal gaan plaatsvinden. De mate van de uitzetting hangt af van de omgevingstemperatuur. Vooral bij wat lagere temperaturen (onder de 10 graden Celsius) kan het een behoorlijke tijd duren voordat de voegenband maximaal is uitgezet.
Let op dat je bij voorkeur niet gedurende felle zon een voegenband plaatst. Door de relatief hoge temperatuur zet de band zeer vlot, maar vaak niet geheel gelijkmatig uit.
Ik merkte op een testkier dat een tijdens volle middagzon geplaatste voegenband binnen een uur maximaal was uitgezet.
Bij een andere testkier waarbij de band eveneens in de middag was geplaats, maar ditmaal in de schaduw, duurde het tot de volgende ochtend eer de maximale uitzetting was bereikt . Deze langzamere, en meer geleidelijke uitzetting van de tijdens schaduw gezette voegenband leek de kier beter op te vullen.
Resultaat voegenband
Hoewel voegenband doorgaans bestaat uit polyurethaan is dit door toevoegingen waterdicht gemaakt. Eenmaal uitgezet voegenband zorgt zo voor een slagregendicht opvulling van de kier tussen muur en kozijn.
Impregnatie en andere additieven aan de polyurethaan zorgen ervoor dat de opvulling UV-bestendig en blijvend elastisch is. Pas na minimaal 5 jaar zal aan directe regen en zonlicht blootgestelde voegenband in kwaliteit afnemen (vaak wordt overigens een garantie van 10 jaar geboden). Als een watergedragen verf over de band wordt aangebracht zal de voegenband langer mee gaan.
Waterdamp afkomstig uit de spouw zal door de dampregulerende werking van voegenband toch een weg uit je woning weten te vinden. Zo weet je zeker dat een toepassing van voegenband niet zorgt voor een ander type vochtprobleem waarbij vocht niet van buiten, maar van binnen de woning bedreigd.
Hopelijk wordt ook bij jou door de toepassing van voegenband een einde gemaakt aan lekkages, houtrot en lelijke kieren. Mocht er inmiddels toch houtrot aan een kozijn zijn ontstaan, lees dan mijn artikel Houtrot Repareren of Vervangen?
Ik wens je in elk geval veel succes met de toepassing van voegenband!
