Het was weer tijd de dakgoot schoon te maken. Nu is dit niet één van de leukste klussen maar helaas wel noodzakelijk.
Een dakgoot schoonmaken doe je namelijk om te voorkomen dat de goot bij regen gaat overstromen omdat het afvoerkanaal van de goot, de regenpijp, verstopt zit of raakt met blad en ander vuil.
Een goot vol vuil zorgt er bovendien voor dat hemelwater vrijwel direct over de goot loopt en dus niet gecontroleerd via de regenpijp wordt afgevoerd.
Het gevolg van zo’n verstopte regenpijp en een dakgoot vol vuil is dat er een muur van regenwater vanaf de goot naar beneden valt. Dit geeft vaak wateroverlast, van binnen gezien ziet het er niet uit én het veroorzaakt dikwijls een behoorlijk lawaai.
Nog een stap erger is een volle goot die aan de huiszijde gaat overstromen. Dan zal regenwater in het ergste geval je woning binnendringen en daar schade kunnen veroorzaken. Soms kan een volle goot die eerst aan de buitenzijde overstroomde op een later moment aan de huiszijde gaan overstromen.
Het mag duidelijk zijn dat een goot periodiek schoonmaken essentieel is. Maar Hoe maak je een dakgoot schoon?
Maak een dakgoot schoon met een gootschep waarbij je het vuil in een emmer deponeert welke op een speciale manier aan ladder of dakgoot is bevestigd. Hierdoor voorkom je onveilige situaties terwijl de goot wel efficiënt wordt schoongemaakt.
Ik heb zelf geëxperimenteerd met verschillende manieren om een goot schoon te maken en uiteindelijk bleek bovenstaande methode - welke ik later nader zal toelichten - het beste te werken. In sommige gevallen zijn er echter makkelijker manieren, dit houdt vooral verband met de bereikbaarheid van de dakgoot.
Dakgoot benaderen
Een dakgoot schoonmaken begint met bij de betreffende dakgoot te kunnen komen. Bereikbaarheid dus.
Nu kan je geluk hebben dat er een raam of dakkapel boven de goot aanwezig is van waaruit je de goot eenvoudig kan schoonmaken. In dit geval kan je gewoon met je handen (handschoenen aan) het vuil (oud blad, mos, takjes) uit de goot halen.
Ook kan het zijn dat je de goot kan bereiken via een balkon met een simpel huishoudtrapje. Ook in dit geval is het schoonmaken makkelijk én veilig te doen.
Vaak zal je echter niet makkelijk bij een dakgoot kunnen komen en zal je een schuifladder of reformladder moeten inzetten. En daarmee begint een toegenomen kans op ongelukken.
Bij het gebruik van een schuifladder of reformladder (welke niet in de A- stand staat) zal je goed moeten opletten dat je de ladder veilig gebruikt. Dit betekent dat de ladder stabiel wordt neergezet, in een juiste hoek én voldoende oversteek (gewoonlijk 4 treden) boven de dakgoot heeft.
Nu zal bij elke ladder een duidelijke gebruiksaanwijzing zitten met specifieke veiligheidsinstructies, maar het werken op hoogte brengt altijd risico’s met zich mee (want als je valt, val je een behoorlijk stuk). Het belangrijkste is werkzaamheden vanaf een hoge ladder altijd met aandacht uit te voeren.
Vuil uit de dakgoot afvoeren
In mijn ervaring is vooral hoog op een ladder staan en het weggehaalde vuil zo veilig mogelijk afvoeren een uitdaging. Het weggehaalde vuil simpelweg naar beneden gooien geeft een behoorlijke troep, en als er delen blijven liggen zal je merken dat dit zeer langzaam composteert (en juist eerder een dikke bruine kloek vormt).
Soms wordt aanbevolen het vuil uit de goot te spuiten of spoelen met water uit een tuinslang. Dit werkt echter niet: het enige wat er zal gebeuren is dat het zwaardere vuil op de bodem van de goot blijft liggen terwijl het overvloedige water over de goot naar beneden zal stromen.
In mijn ervaring valt en staat het schoonmaken van een dakgoot met het opscheppen van het vuil.
Nu kan het opgeschepte vuil in een emmer worden gedeponeerd welke je in je hand houdt. Vaak moet de emmer dan worden vastgehouden (aan het hengsel) met dezelfde hand waarmee je ook de ladder vasthoudt (met de andere hand kan dan het vuil uit de goot worden verwijderd).
Ik vond dit echter onveilig aanvoelen en wilde dit anders doen. Ik zocht een manier om de emmer veilig - maar mobiel - aan de ladder te kunnen bevestigen maar ook aan de dakgoot zélf te kunnen bevestigen.
Speciale manier van emmer bevestigen
Mijn oplossing kwam in de vorm van een koperen buis welke in een soort Z-vorm wordt gebogen waarbij de uiteinden ook weer worden gebogen.
In verband met verschillende dikten van ladder treden en dakgootranden kunnen de beide poten van de Z het beste in verschillende hoeken worden gebogen. Dit klinkt waarschijnlijk wat abstract, daarom hieronder een afbeelding:
Op de bovenstaande afbeelding is te zien dat de koperen buis ongeveer een meter lang is met een middelstuk van circa 40 centimeter. De hoeken zijn gebogen in ongeveer 45 en 90 graden respectievelijk (dit buigen kan je zelf makkelijk doen terwijl de gehele constructie van de haak toch stevig blijft).
Vaak zal blijken dat het gedeelte met een hoek van 45 graden het beste aan een trede van een ladder kan worden bevestigd (bij een smalle rand van een dakgoot kan dit echter ook, zie onderstaande afbeeldingen).
Het zal vaak voorkomen dat de rand van een dakgoot dermate dik is dat beter de zijde met een hoek van 90 graden over de rand van de goot kan worden gehangen.
Door het gebruik van een dergelijke dakhaak kan je altijd met één hand de ladder of dakgoot vasthouden terwijl je met je andere hand het vuil verwijdert en in een emmer deponeert.
Let er overigens goed op dat je een emmer met een stevig hengsel gebruikt.
Omdat het opgeschepte vuil doorgaans zwaar is door opgezogen water komt er al snel een behoorlijk aantal kilo’s aan gewicht in de emmer. Bij kwalitatief slechte emmers zal het hengsel dan knappen en als dat gebeurt zal je waarschijnlijk schrikken (en schrikken terwijl je op een ladder staat is geen prettige ervaring…).
Natuurlijk zou je de dakgoot schoon kunnen maken als het vuil erin zoveel mogelijk is opgedroogd. Echter in de praktijk komt die situatie bijna niet voor omdat vooral in de herfst - als inmiddels veel blad in de goot ligt - er vaak regen valt en eenmaal gevallen regen eigenlijk niet meer verdampt.
Reken bij het schoonmaken van de goot in elke seizoen buiten de zomer dus op een zware, vochtige substantie in plaats van keurig opgedroogde blaadjes.
Als je aan het groen woont zal je waarschijnlijk twee keer per jaar vuil uit de dakgoot moeten halen, dit heb ik beschreven in mijn artikel Wat zijn de Nadelen van een Huis aan Bos of Park?
Vuil uit dakgoot verwijderen
Ik heb lange tijd gewoon met de hand oud blad en andere materiaal uit de goot verwijderd. Het probleem hierbij is dat het vuil vaak wordt weggehaald in een koudere periode (herfst , winter of voorjaar) en je hand binnen de kortste keren ijskoud wordt.
En met een koude, zowat gevoelloze hand op een ladder staan en hier weer vanaf klauteren is alles behalve een veilige handeling.
Daarnaast bestaat er bij het schoonmaken met de hand het nadeel dat je niet lekker tot op de bodem van de goot kan schoonmaken, je zou dan bijna met je nagels de aanslag van de goot moeten krabben maar dat is alles behalve prettig.
Ook betekent schoonmaken met de hand een klein werkbereik: om een volgend stuk van de goot schoon te maken zal je de ladder weer een klein stukje moeten verplaatsen. Dit letterlijke stapje-voor-stapje werken is inefficiënt.
Ik heb ook een tijd met een gewone schep geprobeerd de goot schoon te scheppen en schrapen. Echter hierbij ontstond het probleem dat de schep soms niet in de goot paste en het gewicht van de schep belette dat de goot echt goed schoon kon worden gemaakt.
Met een kleiner tuinschepje kon ik wel in de goot vuil verwijderen maar hier speelde het kleine werkbereik weer op (en té ver uitreiken vanaf een ladder is levensgevaarlijk).
Bovendien kan met het staal van een schep of schepje makkelijk een wat oudere zinken dakgoot worden beschadigd (en de meeste dakgoten zijn van zink). In mijn ervaring kan een oude, verweerde zinken goot echt flinterdun zijn en dus heel gemakkelijk beschadigen (ga dus ook zeker niet zomaar met een staalborstel door de goot zoals soms wordt aangeraden).
Natuurlijk, als je een nieuwe kunststof dakgoot hebt zou je hiervoor bij het schoonmaken wel een kleiner schepje kunnen gebruiken zonder het risico te lopen de goot te beschadigen.
Uiteindelijk werd ik gewezen op het bestaan van een kunststof gootschep. Van zo’n schep zijn de voordelen:
- de schep is van kunststof en zal een standaard zinken dakgoot dus niet beschadigen
- de schep is licht van gewicht waardoor goed en gemakkelijk kan worden geschept en geschraapt
- in de schep zit een gat waardoor opgeschept regenwater uit de schep kan lopen: in de emmer gooi je dus enkel vuil en geen regenwater
- de schep is smal waardoor deze in elke goot past
- de schep is lang waardoor een relatief groot werkbereik ontstaat
Mocht je het werkbereik van een gootschep ook nog te klein vinden dan kan je er een steel aan vast maken. Met een hoeveelheid ducttape kan de schep stevig aan de steel worden bevestigd. Als je op deze manier te werk gaat zal je zien dat je behoorlijk wat meters kan maken in korte tijd.
Als je het periodiek schoonmaken van de goot zo makkelijk mogelijk wil maken raad ik je aan een bladvanger in de regenpijp te (laten) plaatsen. Dit is simpelweg een opening in de pijp met daarin een rooster: blad dat door de regenpijp wordt gespoeld zal door dit rooster worden tegengehouden en kan makkelijk worden verwijderd.
Plaats dus geen (bol)rooster op de opening van de regenpijp in de dakgoot. Als je dit doet zal de goot juist eerder verstoppen omdat blad in de goot boven dit rooster zal aankoeken en een stevige barrière zal vormen waardoor regenwater nauwelijks meer kan wegspoelen door de regenpijp.
In mijn ervaring zal een bladvanger in de regenpijp dus zorgen voor minder schoonmaakwerk in de dakgoot – geheel voorkomen van de schoonmaakwerkzaamheden door het gebruik van een bladvanger zit er overigens niet in.
Tegenwoordig worden ook handige drains, de zogenaamde gootdrains, aangeboden. Dit zijn langwerpige, soms meterslange dikke buizen van roostergaas die in de lengte in een goot worden geplaatst (zie afbeelding hieronder voor een zijaanzicht).
Door het plaatsen van zo’n gootdrain zal blad en ander vuil niet meer in de goot kunnen belanden maar direct naar beneden vallen. Zulke drains zijn zelf te installeren maar dat kan je ook laten doen.
Dakgoot schoonmaken met hulp
Dit brengt mij direct op het inzetten van hulp voor het schoonmaken van de goot. Vooral als de goot slecht bereikbaar is kan het inzetten van een vakman uitkomst bieden.
Qua prijs moet je denken aan ongeveer 8 euro kosten per meter schoon te maken goot (dus een goot van zo’n 10 meter laten schoonmaken kost ongeveer 80 euro). De prijs wordt bepaald aan de hand van de bereikbaarheid van de goot en de hoogte en lengte daarvan. Vraag ook altijd even naar eventuele (extra) voorrijkosten.
Is de goot echt lastig bereikbaar of erg hoog gelegen dan moet soms een steiger worden ingezet om veilig de werkzaamheden te kunnen uitvoeren. Tel in dit geval ongeveer 100 euro bij de kosten per meter goot op.
Een goot laten schoonmaken is natuurlijk ook ideaal als je geen zin of tijd hebt om zelf aan de slag te gaan met een ladder, haak, emmer en schep.
Okay, ik hoop dat volledig duidelijk is geworden hoe je een dakgoot goed, veilig en efficiënt kan schoonmaken. Ik wens je alvast veel succes toe met deze klus!