Na een tuintafel van teak te hebben gekocht ben ik nog steeds zéér tevreden met deze tafel. En dat komt niet vaak voor.
Mijn vorige tuintafel van vurenhout had ik namelijk in de zomer gekocht en vertoonde in de opvolgende zomer al scheuren in het hout. En dit waren geen haarscheurtjes, maar behoorlijk diepe scheuren. Uiteindelijk werden deze scheuren zo groot dat de tuintafel echt lelijk werd.
Omdat deze tafel van vurenhout in de zomer in de volle zon stond, en in de herfst en winter onbeschut buiten bleef staan, had het hout het flink te verduren gehad onder invloed van weersomstandigheden. En dit ondanks dat ik het hout extra had beschermd met een goed impregneermiddel.
Een teakhouten tuintafel zal in de zomer ook veel zonlicht ontvangen (en wordt dus ook erg heet), en als deze buiten het zomerseizoen eveneens onbedekt buiten staat zal veel regen, vocht en vorst op het hout inwerken.
Ook de tuintafel van teak had ik extra geïmpregneerd maar anders dan het vurenhout is en blijft het teakhout tot dusverre in goede staat. En dat is eigenlijk wat ik verwacht van het hout van een tafel die het hele jaar buiten in de tuin staat.
Waarom een tuintafel van teak?
Naast de weersbestendigheid van teak vind ik de kleur van het hout erg mooi. Deze heeft namelijk een soort lichte, ‘gouden’ gloed. Vooral als zonlicht de tafel kan bereiken zal dit opvallen. Het hout heeft hierdoor een heel warme uitstraling.
Als de tafel ook nog eens vochtig is door regen en er zonlicht op valt is de goudkleur helemaal opvallend (verderop in dit artikel staat een foto waarop dit duidelijk zichtbaar is). Mocht het dus weer eens regenen dan is het zeker geen straf uit te kijken op een tuintafel van teak.
Een ander voordeel van teakhout is diens hardheid: er zullen dus niet snel deuken of krassen in het hout komen doordat bijvoorbeeld een stoel te hard wordt aangeschoven of doordat je neefje een tuinschepje op de tafel gooit.
Deze hardheid van het hout wordt verkregen door de zeer dichte houtstructuur. Teak valt dan ook onder de categorie tropisch hardhout. De hardheid van teak wordt daarnaast verkregen door de aanwezigheid van het mineraal silica in het hout (mocht je eens een gat in teak gaan boren dan zal je merken dat de boor heel snel bot wordt).
Teak bevat van nature ook relatief veel olie voor een tropische hardhout soort. De specifieke samenstelling van de olie zorgt ervoor dat insecten het hout met rust zullen laten. Niet voor niks worden tot op de dag van vandaag veel deuren en kozijnen in Azië nog steeds van teakhout gemaakt. De olie in het hout zorgt er ook voor dat teak wat vettig/olieachtig kan aanvoelen.
De dichte houtstructuur maakt dat teak relatief zwaar hout is. Voor een tuintafel is dit echter een groot voordeel: het gewicht van het hout zorgt ervoor dat de tafel heel stevig staat en niet snel zal verschuiven.
Tropisch hardhout staat bekend om zijn duurzaamheid én het ontbreken van de noodzaak tot extra behandeling van het hout door impregneren, beitsen of lakken. Ben je van plan een tuintafel van teak aan te schaffen dan raad ik je echter wél aan het hout verder te behandelen (hierover later meer).
Omdat tropisch hardhout al kant-en-klaar is, en zo extreem duurzaam, is dit wel één van de duurdere soorten hout. Vanwege teak zijn speciale eigenschappen behoort het hout ook weer tot de duurdere soorten hout binnen de categorie tropisch hardhout (en is bijvoorbeeld duurder dan de tropisch hardhout soort meranti).
Samenvattend de voordelen van een tuintafel van teak op een rijtje:
- weersbestendig (hitte, koude, vocht, wind)
- lichte, goudachtige kleur (warme uitstraling)
- zeer hard hout (weinig kans op beschadigingen)
- relatief zwaar hout (tafel staat stevig en verschuift niet snel)
- duurzaam (lange levensduur)
- extra beschermen niet per se nodig
- olie in het hout maakt teak insectenwerend
Hoe een tuintafel van teak behandelen?
Hoewel teak opzich niet behandeld of extra beschermd hoeft te worden is dit wel verstandig als je de lichte, goudbruine kleur van het hout wil behouden. En juist de prettige warme uitstraling van teak is vaak één van de redenen waarom mensen een tuintafel van teak kopen.
Behandel je het hout namelijk niet extra dan zal het teakhout in de loop der tijd lichtgrijs verkleuren. Dit is een geheel natuurlijk proces dat bij vele houtsoorten voorkomt. Deze verkleuring vindt plaats door inwerking van vocht en UV-straling op het hout. Deze verkleuring heeft echter géén invloed op de kwaliteit van het hout.
Is je tuintafel van teak eenmaal verkleurd dan is het toch nog mogelijk de originele, licht bruine kleur terug te krijgen. Dit bereik je door de tafel (machinaal) te schuren.
Staat je tuintafel van teak buiten onder een overkapping, waardoor zon en regen de tafel niet kunnen bereiken, dan zal deze lichtgrijze verkleuring niet optreden. In dit geval zal het teak op den duur juist een wat donkerder kleur krijgen. Ook deze donkere verkleuring doet niets af aan de kwaliteit van het hout.
Sommige mensen vinden de grijze verkleuring juist mooi en benadrukken deze extra met de toepassing van een whitewash of greywash. Dit geeft de tafel nog meer een lichte, gebleekte uitstraling (een soort beachlook, alsof de tafel een jaar op het strand heeft gestaan). In sommige tuinen kan een dergelijke tafel dan ook schitterend staan.
Wil je echter de goudbruine kleur van teak behouden (zoals ik) breng dan een speciaal impregneermiddel voor teak aan. Ik heb hier heel goede ervaringen mee. Dit is een middel dat deels op en deels in het hout trekt en zorgt voor een onzichtbare bescherming tegen UV-straling en vocht.
Bovendien werkt een goed impregneermiddel voor teak vuilafstotend, dit betekent dat kleine (zand) deeltjes in hemelwater niet aan het hout blijven hechten en dat groene aanslag of schimmel zich niet aan het hout kan vastzetten. Mocht je een keer een glas wijn over je geïmpregneerde teak tafel gooien dan zal de vlek niet invreten en veel gemakkelijker te verwijderen zijn.
Dit teak impregneermiddel is gemakkelijk aan te brengen door het met een zachte doek over het hout te verspreiden. Let er wel op dat de tafel bij voorkeur geheel droog is voordat je het middel aanbrengt, dit zorgt voor een gelijkmatige en effen verspreiding.
Naast het gebruik van een impregneermiddel raad ik je aan om de tafel af en toe af te nemen met een doek, simpel kraanwater en een klein beetje keukenzout of groene zeep (gebruik in elk geval geen schoonmaakmiddelen waarin zich chloor of ammonia bevinden). Hierdoor verwijder je groffer vuil, schimmelsporen en agressievere algenaanzet van de tafel. Het zout voorkomt krimp van het hout door uitdroging.
Na verloop van tijd zal je zien dat er kleine, minuscule scheurtjes in het teak zijn ontstaan. Schrik dan niet, maar bedenk dat dit een natuurlijk verschijnsel is. Hout werkt namelijk onder invloed van temperatuurschommelingen en de vochtigheidsgraad waardoor deze scheurtjes ontstaan. Dit doet verder niets af aan de kleur of de kwaliteit van het hout.
Mocht je de ruimte hebben om je teak tuintafel in de herfst en winter beschut ergens binnen te stallen dan kan dit gunstig zijn voor de levensduur van het hout. In dit geval kan je echt een leven lang van je teakhouten tuintafel genieten. Binnen stallen zorgt er voor dat vorst geen vat krijgt op de tafel, en zo wordt voorkomen dat eventueel vocht in kieren en scheurtjes van de tafel bevriest en kan uitzetten. Maar beschut ergens binnen stallen is dus absoluut niet noodzakelijk.
Bedek je tuintafel buiten het zomerseizoen echter niet als deze gewoon buiten blijft staan. Als je een doek of beschermhoes over teak plaats zal het hout niet meer kunnen luchten en juist vatbaar worden voor aantasting door vocht en temperatuurschommelingen.
Een buitentafel van teak kan je ook lakken of beitsen. Dit is echter veel bewerkelijker dan het aanbrengen van een impregneermiddel voor teak. Bij lakken wordt een laagje verf aangebracht die vooral op het hout blijft liggen. Bij beitsen trekt de verf ook enigszins in het hout.
Bij lakken zijn vooral doorzichtige hoogglans lakken populair. Eerst ontvetten, schuren (met lichte korrel schuurpapier) en behandelen met grondlak is aan te raden voordat je de daadwerkelijk lak aanbrengt. Lakken geeft een sterke, beschermende laag aan het teakhout. Opnieuw lakken kan als de laklaag zichtbaar is weggesleten (vaak is dit pas na een aantal jaren).
Omdat beits voor een bepaalde mate in het teak dringt wordt voorzien in een optimale bescherming tegen uitdroging van het hout. Dit komt omdat door beitsen hitte en UV-straling minder vat hebben op het hout. Bij beitsen zijn glanzende, doorzichtige, gekleurde en meer olieachtige beitsen beschikbaar, het is maar net welke look jij nastreeft. Wil je het hout gewoon beschermen en niet kleuren kies dan voor een transparante beits.
Tuintafel van teak kopen: waar op letten
Als je een tuintafel van teak wil kopen wees je dan bewust van het feit dat teak wordt geïmporteerd uit landen aan de andere kant van de wereld. Dit transportproject is helaas niet een van de meeste ‘groene’ bedoelingen. Voor sommige zeer milieubewuste consumenten kan dit een reden zijn geen teak te kopen.
Let ook op dat het teak een keurmerk bevat, welke aangeeft dat het hout duurzaam verkregen is uit gecontroleerde (kweek)bossen. Meestal wordt teak afkomstig van dergelijke plantages gemarkeerd met het keurmerk FSC.
Wordt er geen keurmerk aangegeven dan kan het zijn dat het teak is verkregen door middel van de illegale kap van teakbomen. Dit verschijnsel komt helaas nog steeds voor en zorgt voor de ontwrichting van natuurlijke, tropische regenwouden en oerbossen.
De grote vraag naar teak en de beperkte beschikbare hoeveelheid zorgt er ook voor dat de prijs van teak relatief hoog is en het illegale kappen van teakbomen lastig te bestrijden is. Door enkel teak met FSC-keurmerk te kopen weet je in elk geval zeker dat je niet bijdraagt aan dergelijke wanpraktijken.
Teak of acacia tuintafel?
Soms wordt getwijfeld tussen een tuintafel van teak of van acacia. Deze twijfel kan om een aantal redenen gerechtvaardigd zijn. Bedenk dat acacia niet uit de tropen komt en dus een veel minder milieubelastend importtraject kent. Veel acacia komt zelfs uit Europa en komt daarmee van relatief dichtbij.
Ondanks zijn niet-tropische oorsprong is acacia hout toch één van de hardste houtsoorten, en het voordeel hiervan (weinig kans op beschadiging) is eerder besproken. Door de dichte vezelstructuur van het hout is acacia, net als teak, eveneens heel zwaar hout. Acacia hoeft ook niet per se extra beschermd te worden met bijvoorbeeld een beits.
Een opvallend verschil tussen teak en acacia is de kleur en het patroon. Waar teak egaler licht- en goudbruin is zal acacia donkerder en meer variërend van kleur zijn. In acacia zit bovendien een soort vlam patroon dat me doet denken aan de vlammen in grenenhout.
Ook de duurzaamheid van acacia is hoog. Echter teak, als rasechte tropische hardhout soort, heeft wel een langere levensduur dan acacia. Dit verschil vertaalt zich ook in de prijs. Acacia zal doorgaans goedkoper zijn dan teak. Maar dit kan een reden zijn om voor een tuintafel van acacia te kiezen in plaats van teak.
Hopelijk is met deze informatie duidelijk geworden waarom teak zo’n geweldige houtsoort is en waarom een tuintafel van teak ideaal is. Ik wens je alvast veel plezier met jouw tuintafel.
