Bij het renoveren van de wc wilde ik nieuwe tegels plaatsen op de wand en de vloer. De oude tegels moesten daarom eerst worden verwijderd.
In eerste instantie wilde ik over de oude betegeling heen betegelen, alleen de ruimte zou hiermee nog kleiner worden. Daar heb ik dus vanaf gezien en vervolgens besloten dat de tegels toch verwijderd moesten worden.
Dit bracht mij op de vraag: Hoe kunnen tegels uit een wc worden verwijderd?
Tegels kunnen uit een wc worden verwijderd door gebruik te maken van speciaal gereedschap. Dit gereedschap bestaat minimaal uit een steenbeitel (met handbescherming!) en een hamer. Als het te lang duurt de tegels weg te beitelen gebruik dan een combihamer, dit is een multifunctionele boor waarmee ook machinaal kan worden gebeiteld. Het gebruik van beschermende kleding, oordopjes, stofkapje en oogbescherming is noodzakelijk bij de werkzaamheden.
Stuur huisgenoten op een uitje
Ga je zelf tegels verwijderen uit de wc dan kan je een hoop herrie en stof verwachten. Ik vond kleine stukjes tegels weken later nog terug in de hoeken van de gang waar het toilet zich bevond.
Vooral het slaan met een hamer op een stalen beitel geeft een ENORM kabaal in een kleine afgesloten ruimte als de wc. Dit scherpe geluid galmt vervolgens door het hele huis. Uit ervaring weet ik dat het verstandig is huisgenoten tijdens de werkzaamheden op een uitje te sturen, dit zal je absoluut in dank worden afgenomen.
Gelijmde tegels of tegels in cement
Tegels kunnen worden vastgezet met lijm of in cement. Als ze zijn vastgelijmd heb je geluk, deze zijn over het algemeen veel makkelijker te verwijderen dan tegels vastgezet in cement (specie).
De tegels rond een wastafel in een kamer in mijn huis waren gelijmd, ik denk dat ik deze binnen een uur heb verwijderd. Natuurlijk, het oppervlak was in dit geval veel kleiner dan van een wc, maar gelijmde tegels kunnen in veel gevallen met een enkele goed geplaatste tik worden verwijderd.
In de wc waren de tegels echter vastgezet in cement. Hierdoor kan meestal maar een gedeelte van een tegel worden weggeslagen of weggeboord. Je ziet dat ook duidelijk op de foto bovenaan.
Bij het verwijderen van tegels in cement werk je vaak letterlijk centimeter voor centimeter. Het verwijderen van in cement vastgezette tegels duurt daarom relatief lang. Als je doorpakt kan je een eind komen in een weekend. Maar soms zijn meerdere weekenden nodig voor deze pittige sloopklus.
Voorbereiding
Bij het verwijderen van tegels is een goede voorbereiding belangrijk. Dit voorkomt dat je onnodig lang bezig bent of jezelf of de wc beschadigt.
Bescherming
Begin met alles uit de wc te halen wat aldaar ter decoratie of voor praktisch nut aanwezig is. Wc-rolhouders, handdoekhaken, tekeningen van je kinderen: maak alles los en leg het op een veilige plek.
Verzamel daarna persoonlijke bescherming:
- Oordopjes voorkomen dat je een gehoorbeschadiging oploopt door manueel beitelen of met een boor (mechanisch) beitelen.
- Lange mouwen voorkomen dat kleine splinters tegel in je onderarm kunnen schieten (ik had eerst een t-shirt aan maar dat was te pijnlijk).
- Stevige werkhandschoenen (link naar bol.com). Als je één keer op je hand hebt geslagen begrijp je hiervan direct het nut. Ik heb later zelfs een beitel met felgekleurde handbescherming aangeschaft.
- Een stofkapje. Vooral de stofontwikkeling bij het verwijderen van tegels is enorm. Het lijkt erop dat al het stof, van alle jaren dat de oude tegels er waren, ineens vrijkomt.
- Oogbescherming. Een simpel kunststof brilletje voorkomt dat splinters steen in je ogen kunnen schieten. Onderschat de kracht waarmee splinters wegschieten niet.
- Stevige schoenen. Ik begon de werkzaamheden op oude sportschoenen maar merkte al snel dat deze geen bescherming boden tegen de onverwacht vallende brokken tegels.
Ik vond het handig om een doek over twee naast elkaar gezette stoelen te spannen. De wc werd zo enigszins afgesloten van de hal en dit voorkwam dat daar extreem veel stof naartoe werd geblazen.
Tip: in plaats van een doek kan de ruimte ook worden geisoleert met folie. Het door stukadoors gebruikte Afdektape met afdekfolie is hiervoor ideaal. Hierbij wordt de folie aan het plafond vastgezet met tape en vervolgens als een gordijn naar beneden gerold.
Materiaal
De materialen die je nodig hebt om tegels te verwijderen verschillen naar gelang de manier waarop de tegels zijn vastgezet. Tegels kunnen zijn vastgelijmd of vastgezet in cement.
Vastgelijmde tegels
Voor het verwijderen van vastgelijmde tegels volstaat het gebruik van een stevige, wat bredere schroevendraaier (met platte kop) en een hamer. Als de tegels erg los zitten kunnen ze zelfs worden losgetikt met een plamuurmes: dit gaat dan erg snel.
Bij vastgelijmde tegels die wat vaster zitten is een klein model steenbeitel of platte beitel voldoende. Een platte beitel heeft een relatief brede kop waardoor het beitel oppervlak groter is.
Als een vastgelijmde tegel is verwijderd kan je de ondergrond desgewenst egaliseren door lijmresten te verwijderen met een plamuurmes en een hamer.
Tegels vastgezet in cement
Tegels vastgezet in cement kunnen het best worden verwijderd met een grotere steenbeitel of platte beitel en een hamer.
Uit ervaring weet ik dat vermoeidheid in de armen (van het slaan) vrij vlot optreedt en dat daarom een steenbeitel met handbescherming erg prettig is. De bescherming voorkomt dat je op je hand kan slaan door verminderde concentratie vanwege vermoeide spieren.
Soms duurt het te lang om tegels in specie manueel weg te slaan met een steenbeitel en hamer. Om tijd te besparen is mechanisch beitelen de oplossing.
Gebruik dan een boorhamer waarmee ook gebeiteld kan worden, dit heet een combihamer. Er bestaan ook speciale breekhamers (drilboren) die specifiek bedoelt zijn voor tegel sloopwerk.
Mocht je een combihamer of breekhamer willen aanschaffen kies dan voor een combihamer. Een combihamer is stukken handiger omdat deze naast sloopwerk ook voor gewoon (hout, steen, metaal en beton) boren kan worden gebruikt. Een combihamer is dus multifunctioneel en een breekhamer niet.
Een echt goede combihamer is de Makita combihamer, hier te koop bij bol.com en hier bij coolblue.nl (en let op het prijsverschil).
Overige voorbereidende werkzaamheden
Bij het losslaan of wegboren van tegels komt er al snel een berg puin op de vloer te liggen. Grote stukken zijn met de hand in een vuilniszak te stoppen en het overgebeleven fijne puin en gruis kan met een stofblik en veger worden verwijderd.
Dit afval kan bij de vuilstort worden aangeboden, bedenk dat het niet zomaar in de grijze container mag worden gegooid.
Na de sloopwerkzaamheden en het verwijderen van puin en gruis is het handig het laatste stof op te zuigen met een stofzuiger. Vergeet niet ook de aangrensende hal en vertrekken te stofzuigen, hier zal ook stof en gruis liggen.
Tip: gewone vuilniszakken scheuren als je deze wil optillen én gevuld zijn met scherpe tegels. Gebruik daarom beter direct stevige vuilniszakken of puinruimzakken. Dit voorkomt dat je weer alles moet verzamelen.
Het verwijderen van tegels uit de wc
Klaar om aan de slag te gaan? Stap het oorlogsgebied in en maak je klaar voor een stevig potje slopen. Check eerst nog even of de oordopjes goed zitten. Hieronder staat de werkwijze voor tegels in cement en die voor vastgelijmde tegels.
Tegels in cement
Als het gaat om tegels in cement op de wand werk dan van boven naar beneden. Zet de steenbeitel in een hoek van ongeveer 45 graden en sla met een hamer recht op de achterkant van de beitel.
Van boven naar beneden slaan met een hamer is de meest natuurlijke en efficiente manier. Je kan op die manier dus de meeste kracht uitoefenen.
Als de hoek te scherp is zal je merken dat de beitel te diep in de muur werkt en daarmee grotere beschadigingen maakt dan noodzakelijk.
Zet je de beitel echter in een hoek dichter bij de 90 graden dan beitel je niet zozeer op de aansluiting tussen tegel en wand maar op de tegel zelf. Hierdoor zal de tegel zelf deels knappen waarbij de onderkant nog aan de muur blijft hechten. Dit wil je natuurlijk voorkomen.
Tegels in cement op de vloer kan je het beste verwijderen door eerst ergens één tegel weg te slaan. Daarna kan je vier richtingen opbeitelen.
Wees voorzichtig als je bij de wc-pot of ander sanitair komt. Wees ook voorzichtig met hoe diep je beitelt in een vloer als er vloerverwarming in de wc ligt. Duurt het handmatig slopen te lang en wordt een combihamer gebruikt let dan extra op of je geen beschadigingen aanbrengt.
Vooral in nauwe hoeken, waar de werkruimte wordt beperkt door bijvoorbeeld wc-pot of wasbak, kan het handmatig beitelen erg lastig zijn. Overweeg of hier beter mechanisch kan worden gebeteiteld om tijd te besparen.
Gelijmde tegels
Bij gelijmde tegels lijm op de wand volstaat het vaak de tegels los te tikken met een brede schroevendraaier met platte kop en een hamer. Sommige tegels kunnen er zelfs uitgewipt worden door een hefboom te creëren met de schroevendraaier.
Gelijmde tegels op de vloer zitten vaak vaster dan gelijmde tegels op een wand. Het is dan handig in plaats van een schroevendraaier een kleine steenbeitel en een hamer te gebruiken: hier kan meer kracht mee worden uitgeoefend.
Als gelijmde tegels eenmaal zijn verwijderd zullen er altijd nog lijmresten op de muur zitten. Deze kan je met een plamuurmes handmatig wegschrapen. Als de lijm erg vast zit kan ook een plamuurmes worden gebruikt in combinatie met een hamer. Met gecontroleerd tikken op de achterkant van het plamuurmes wordt de lijm beetje bij beetje verwijderd.
Besluit
Na het verwijderen van tegels uit de wc zullen er altijd beschadigingen in de muur zitten. Dit valt niet te voorkomen bij sloopwerk. Voordat nieuwe tegels kunnen worden gezet is het zaak de ondergrond weer egaal te maken.
Als het gaat om kleine, relatief ondiepe beschadigingen gebruik dan een simpele muurvuller, deze is tegenwoordig in heel kleine hoevelheden beschikbaar. Gaat het om diepere beschadigingen en echte gaten in de muur, of om een bakstenen ondergrond, effen deze dan met mortel.
Als nieuwe tegels worden gezet overweeg deze dan vast te zetten met tegellijm. Mocht je deze tegels later willen verwijderen dan zal dat veel gemakkelijker gaan dan het verwijderen van tegels gelegd in cement.
Door zelf de tegels uit de wc te hebben verwijderd heb je in elk geval kosten voor het laten verwijderen van de tegels uitgespaard. Daarnaast zal je ongetwijfeld met voldoening terugkijken op het harde werk en het goede resultaat.
