Staat er een klus op de agenda? Laat je kinderen dan eens helpen bij het klussen. Kinderen vinden het namelijk leuk om nieuwe dingen te doen. Dit is bovendien goed voor hun ontwikkeling. En ouders vinden het natuurlijk leuk als hun kinderen helpen.
Maar hoe laat je kinderen helpen bij het klussen? Zorg ervoor dat de klus leuk is om uit te voeren. Schilderen zal bijvoorbeeld bijna elk kind leuk vinden. Zorg er daarnaast voor dat er een spelelement in de klus zit. Bij het schilderen mag bijvoorbeeld enkel binnen de lijnen (afplaktape) worden geschilderd. Tot slot kan je een beloning in het vooruitzicht stellen: het kind mag bijvoorbeeld langer opblijven of krijgt wat meer zakgeld.
Omdat ik veel klussen uitvoer en dit meestal alleen doe vind ik het leuk als mijn dochter of zoon me helpt. De verlokking van de moderne tijd, namelijk op een iPad Netflix of YouTube kijken, is echter vaak zo sterk dat menig kind liever op de bank blijft zitten.
Als een kind eenmaal wordt geactiveerd en daadwerkelijk meehelpt blijkt zoon of dochter het werk hartstikke leuk te vinden en is een grote lach vaak het resultaat. Hieronder komt aan bod hoe je kinderen activeert en ze laat meehelpen met jouw klusprojecten.
Mate
Om maar met een beperkende factor te beginnen: laat kinderen niet te lang meehelpen. Een kind een kwartier laten meehelpen met sauzen is leuk, maar ze een dagdeel aan het werk zetten is wat anders.
Het doel van kinderen laten helpen bij klussen is niet zozeer resultaatgericht, maar gericht op samen een nuttige activiteit uitvoeren. Hierbij kan een kind wat leren en vaardigheden opdoen, ouder en kind samen een leuke tijd hebben én kan een ouder als eventuele bijkomstigheid wat worden geholpen.
De meeste kinderen vinden nieuwe dingen doen weliswaar leuk - maar als het een relatief eentonige bezigheid is zullen ze het niet lang volhouden. Ze zullen het dan saai gaan vinden en afgeleid worden door leukere dingen. Voor de kleinsten is een kwartier lang meehelpen genoeg en als ze al wat ouder zijn, zeg vanaf een jaar of 5, kunnen ze wat langer meehelpen.
Veiligheid
Natuurlijk laat je kinderen geen gevaarlijke klusactiviteiten uitvoeren. Hiermee bedoel ik activiteiten als zware dingen tillen, werken op hoogte of met elektriciteit, en werken met gevaarlijke stoffen of materialen.
Je kan wel onder begeleiding een kind kennis laten maken met echte gereedschappen.
Denk bijvoorbeeld aan samen een boormachine bedienen of met een hamer een spijker in een plank slaan. Dit verruimt hun ervaringswereld en draagt bij aan de motorische ontwikkeling.
Werken met gereedschappen ligt ook in het verlengde van hun natuurlijke interesse voor gereedschappen als zaag of hamer. Niet voor niks is een spel als Hamertje Tik, waarbij fantasiefiguren op een kurken plaat worden getimmerd, populair bij zelfs de jongste kinderen.
Ga je wat verder en laat je een kind bijvoorbeeld zelf een plankje zagen zorg dan voor goede beschermingsmiddelen. Geef ze een stofkapje en oogbescherming, en ze hebben het gevoel dat ze iets heel belangrijks aan het doen zijn.
Als je samen met kinderen aan hout werkt – wat ze vaak leuk vinden – let dan vooral op splinters. Kinderen zijn onbezonnen en na wat wilde bewegingen zit een splinter zo in een duim.
In deze gevallen die te maken hebben met houtbewerking zijn kindermaat werkhandschoenen een uitkomst. Deze handschoenen kunnen bij vele klussen (ook in de tuin) door kinderen worden gedragen en maakt ze bewust van de mogelijke gevaren van klussen.
Fun
De belangrijkste factor om een kind mee te laten helpen met klussen is PLEZIER in de activiteit die ze uitvoeren. Kinderen vinden het vaak leuk om te werken met gereedschappen, hout en om te schilderen. In hun ogen zijn dit een soort grote knutselactiviteiten. Hieronder staan activiteiten voor binnen in huis en voor buiten in de tuin.
Binnen
Mijn dochter vindt vooral schilderen erg leuk. Nu tekent ze ook graag en veel dus een creatieve uiting wordt meestal met plezier gedaan.
Ik zorg bij het schilderen dat er voldoende verf aanwezig is en dat er niet wordt geverfd met de net nieuwe trui aan. Verven met grote kwasten of nog grotere verfrollen behoort tot de favorieten.
Mocht je in de kruipruimte moeten werken dan zullen kinderen het erg interessant vinden dat je als ouder ‘onder de grond’ gaat. In zulke gevallen, als ik bijvoorbeeld in de kruipruimte ga werken aan leidingen, vinden zoon en dochter het leuk om daar ook een kijkje te nemen en gereedschappen aan te geven.
Kinderen vinden het vaak leuk dingen in elkaar te zetten. Mocht je nieuwe keukenkastjes in onderdelen krijgen en een weekend gaan besteden aan het in elkaar zetten hiervan, laat ze dan helpen met het in elkaar schroeven.
Naast schroeven aandraaien en op spijkers slaan vinden kinderen vaak ladders en trapjes ook erg interessant. Dus als een klein huishoudtrapje beschikbaar is en een stukje muur geverfd moet worden is er geen reden om dat niet samen met je kind te doen.
Jongens hebben vaak veel plezier in het omgaan met wat gevaarlijker gereedschappen zoals (stanley)messen. Zo zou je samen, als je zoon eenmaal rond de 10 jaar oud is, stukken touw kunnen doorsnijden en ze zo kennis laten maken met scherpe en dus gevaarlijke materialen.
Buiten
Klussen in de tuin spreken helemaal tot de kinderlijke verbeelding. Takken en stammen hakken met een bijl of doorknippen met een tang (beide onder begeleiding) is een favoriet van vele kinderen. Ook hier wordt weer een combinatie gemaakt van het werken met gereedschappen en het werken met hout.
Kinderen hebben ook veel plezier in graven in de grond. Met kleine kinderschepjes wordt dan fanatiek in de grond gewroet en het is helemaal mooi als ze even de grote schep van een ouder mogen gebruiken.
Het in de grond zetten van planten en struiken vinden kinderen ook leuk. Ze leren tegelijkertijd wat over de natuur en als het ‘hun’ plant, struik of boom is zullen ze deze goed willen verzorgen. Het is helemaal geweldig als de plant eetbare vruchten draagt en deze in de zomer kunnen worden geoogst.
Zodra het herfst is en er weer veel bladeren in de tuin liggen is het zaak deze aan te harken en te verwijderen. Ook bij deze klus kunnen kinderen prima helpen en de meeste zullen het harken en verzamelen erg leuk vinden.
Spelelement en uitdaging
Om het helpen bij een klus wat spannender en uitdagender te maken kan er een spelelement worden ingebracht. Hierdoor zijn kinderen nog sneller geneigd je te helpen met een klus.
Wie kan bijvoorbeeld de meeste bladeren in de tuin verzamelen? Dergelijke uitdagingen roepen een zeker fanatisme bij kinderen op. In zulke gevallen is het natuurlijk leuk om een kind net te laten winnen. Zo weet je bijna zeker dat ze een volgende keer opnieuw willen helpen.
Een ander spelelement dat ik vaak toepas is ‘schilderen binnen de lijnen’. De lijnen bestaan dan uit simpel afplaktape maar dat maakt een kind niet uit. Vaak wordt door een kind dan een associatie gemaakt met ‘kleuren binnen de lijnen’.
Als meerdere kinderen meehelpen kan er een wedstrijd van worden gemaakt. Als bijvoorbeeld een grote bak met veel verschillende schroeven moet worden gesorteerd kan de wedstrijd zijn wie de meeste gelijksoortige schroeven in een bakje kan leggen. Deze klus zal binnen de kortste keren zijn geklaard.
Kinderen houden van spelen én uitdagingen en zolang je deze als ouder kan verzinnen bij een klus (wat soms niet meevalt) vinden veel kinderen het geweldig om te helpen.
Beloning
Een motivatie voor kinderen om je te helpen bij een klus kan een beloning zijn. Dit hoeft niet iets groots te zijn als een nieuwe fiets of een vakantie, maar kan simpelweg bestaan uit iets lekkers om te eten.
Als kinderen wat ouder worden en graag wat langer willen opblijven kan dit ook een prima beloning zijn. Ook de belofte van wat extra zakgeld kan een stimulans zijn om mee te helpen, hierdoor krijgen ze ook nog eens de beschikking over wat meer geld en zullen ze daar ook mee leren omgaan.
Het is natuurlijk het mooist als kinderen uit zichzelf willen helpen omdat ze een activiteit gewoon leuk of uitdagend vinden, zonder dat daar direct een beloning tegenover staat.
Besluit
Gek genoeg worden kinderen vaak ontmoedigd als ze uit zichzelf ergens mee willen helpen. Ik maak me daar ok wel eens schuldig aan.
Door de ouder wordt dan gedacht dat ze iets toch (nog) niet kunnen of dat het juist meer werk voor de volwassenen oplevert. Hoewel deze gedachten terecht kunnen zijn is deze ontmoediging niet verstandig.
Laat kinderen in deze gevallen beter wél meehelpen maar dan op een manier die aansluit bij hun kennis en kunde. Ook al levert dit mogelijk wat meer werk op voor een ouder.
Als kinderen maar vaak genoeg ronduit worden ontmoedigd om mee te helpen kan een situatie ontstaan waarin ze in de toekomst simpelweg niet meer willen helpen. En dan wil je natuurlijk voorkomen.
Met deze tips zal het je ongetwijfeld lukken kinderen te laten helpen bij een volgend klusproject. Waarschijnlijk scheelt hun hulp je tijd en als dat niet het geval is, en de klus juist langer duurt, bedenk dan dat je in elk geval samen een leuke tijd hebt gehad – hun plek op de bank met de iPad zullen ze snel genoeg weer vinden.