Een hoog trapgat schilderen kan leiden tot heel wat halsbrekende toeren. In mijn jaren zestig huis zit een dergelijk trapgat boven een trap die ook nog eens een flinke draai maakt. Schilderen geheel bovenin het trapgat is hierdoor lastig.
Nu hoeft schilderwerk in het trapgat gelukkig niet vaak plaats te vinden, maar als dit moet gebeuren is het verstandig dit zo veilig mogelijk te doen. Als een val wordt gemaakt zal je het hele trapgat doorvallen en via de traptreden verder naar beneden vallen – dit zal zeer waarschijnlijk resulteren in ernstige verwondingen.
Wat zijn handige manieren om een dergelijk hoog trapgat te schilderen (of de muren van zo’n trapgat te sausen) met weinig kans op ongevallen? Hieronder worden zeven manieren voorgesteld.
Lat
De meeste goedkope én snelle manier is een houten of kunststof lat vinden of kopen die lang genoeg is om de verste hoeken van het trapgat te bereiken.
Aan het uiteinde van deze lat wordt een verfkwast of -roller vastgezet. Dit vastzetten kan bijvoorbeeld door middel van tapen met ducttape of inbinden met touw.
Verfrollers hebben soms een houder met een handige holle uitsparing in de handgreep. Probeer in deze gevallen een lat te vinden die in deze uitsparing kan worden gedrukt. Het uiteinde van een houten lat kan mogelijk zo worden bijgewerkt, met mes of zaag, dat deze precies in de uitsparing past en zichzelf zo klem zet.
Schilderen of sausen met behulp van een lange lat gaat meestal niet erg nauwkeurig. Als het hele trapgat in één kleur en met één verfsoort kan worden geschilderd is deze onnauwkeurigheid geen probleem: in deze gevallen kan wat groffer worden geschilderd.
Bij mij betekende dit groffere schilderen een verfrol verzadigingen met verf en deze hard in de kleinste hoeken duwen (zoals je op de foto bovenaan kan zien heb ik bijna te maken met een zeshoek in de nok van het trapgat). Zo werd daar ook verf ‘gestempeld’ met de verfroller.
Let erop dat bij dit soort ruwe schilderwerk veel verf naar beneden drupt en vlekken kan veroorzaken op de trap. Het gebruik van oude kranten of doeken op de trap is daarom aan te bevelen.
Ook het dragen van werkhandschoenen is aan te raden - binnen de kortste keren zal de verf uit de roller langs de lat naar beneden stromen en je handen aan de lat doen vastplakken.
Telescopische (uitschuifbare) verfstok
Het nadeel van een gewone lat gebruiken is dat deze een vaste lengte heeft en geen goede handgreep heeft.
Door de vaste lengte kan de lat in het nauw komen in een trapgat met een kleine diameter (zoals die van mij). Met een lat van 2 meter lang zal je in deze situaties bijvoorbeeld merken dat de bewegingsruimte behoorlijk beperkt wordt. Je moet dan heel laag gaan staan zodat het uiteinde van de lat niet tegen balustrade of wand stoot. Sommige plekken zijn hierdoor niet goed te bereiken tenzij een andere lat met een andere lengte wordt gebruikt.
Om dit probleem van beperkte bewegingsruimte, of het gebruik van meerdere latten, te voorkomen is het handig een telescopische (verf)stok te gebruiken. Deze stelen zijn in veel soorten en maten verkrijgbaar (ik had deze van bol.com).
Als een met verf verzadigde verfroller wordt gebruikt aan een lange lat zal deze topzwaar worden. Er komt dan veel kracht op de pols te staan om zo, met de verfroller op de lat, efficiënt te schilderen.
Ik merkte bijvoorbeeld dat in deze gevallen de roller op een lager punt tegen de muur wordt gezet en dan omhoog wordt gerold.
Dit verlichtte de druk op de pols maar hierdoor drupt dan verf van het reeds geschilderde lagere gedeelte langs de wand naar beneden. Als er meerdere kleuren of verfsoorten in het trapgat worden aangebracht is dit ‘omhoog rollen’ helemaal uit den boze.
Een telescopische verfstof is vaak uitgerust met een goede anti-slip handgreep. Hierdoor kan veel beter worden omgegaan met een (topzware) verfroller of -kwast. De grip op de stok is simpelweg beter waardoor je de roller veel nauwkeuriger kan plaatsen zonder je pols geweld aan te doen.
Plank via overloop in trapgat
Een andere snelle manier kan zijn om een brede plank op de overloop te leggen en deze voorzichtig horizontaal tegen de muur in het trapgat te schuiven. Om het uiteinde van de plank kan het beste een oude doek worden gebonden, hiermee worden beschadigingen aan de muur voorkomen.
Vervolgens kan over deze plank naar de muur in het trapgat worden gelopen. De plank moet wél eerst gestut worden omdat deze anders zal kiepen bij een gewicht op het zwevende uiteinde.
Voor dit stutten kunnen bijvoorbeeld stevige houten balken worden gebruikt. Dit zullen, bij een (veilige) brede horizontale plank, wél balken van verschillende lengten moeten zijn omdat de balken op verschillende traptreden (en dus hoogten) staan.
Er kan ook ander creatief maar stevig stutmateriaal worden gebruikt zoals trapjes, planken, kasten of bakstenen en stoeptegels uit de tuin. Leg deze materialen ook op een doek zodat de trap niet beschadigd wordt. Let er wel op dat de stut solide staat en niet weggeeft onder het gewicht van een volwassen persoon op de horizontale plank.
Bij deze methode is het verstandig dat een tweede persoon oplet hoe de stut zich gedraagt en eventueel kan ingrijpen als er onverwachte situaties ontstaan.
Steiger huren
In plaats van een geïmproviseerde stut onder een horizontale plank kan een relatief veel veiliger steiger worden gehuurd. Het zelf maken van een steiger raad ik af omdat deze constructies, vooral als ze wat hoger moeten worden, echt veilig moeten zijn en de bouw hiervan veel tijd en de nodige expertise vraagt.
Een door één persoon op te zetten en af te breken rolsteiger kan voor ruim 100 euro een week worden gehuurd. Vaak zijn voor dit type steiger (gratis) uitbreidingen beschikbaar zodat de steiger nog veiliger te gebruiken is in een trapgat.
De opbouw van dit soort steigers neemt veel tijd in beslag omdat de poten op verschillende traptreden, en dus hoogten, moeten worden gezet.
Daarnaast kunnen vanaf een steigerhoogte van circa twee meter zogenaamde stabilisatoren worden bevestigd. Dit zijn aluminium buizen die worden bevestigd aan de poten van de steiger en op hun beurt op een horizontaal vlak moeten worden gezet. Dit maakt de steiger merkbaar stabieler.
Als zo’n steiger eenmaal staat is er een geweldige, op hoogte verstelbare werkplek aanwezig vanaf waar veilig en vooral efficiënt kan worden geschilderd in elke hoek van het trapgat.
Ladder plaatsen vanaf overloop
Een andere manier om vanaf de overloop te werken is met behulp van een ladder die vanaf de overloop diagonaal op de muur van het trapgat wordt geplaatst.
Hiervoor wordt NIET een licht aluminium huishoudtrapje gebruikt, maar een zogenaamde reformladder.
Dit is een ladder die in verschillende standen kan worden neergezet (bijvoorbeeld de A-stand), en in de opgevouwen stand een stevige dubbele (trap)ladder vormt die tegen de muur kan worden gezet. Bij bol.com is een goede reformladder beschikbaar, een A-merk reformladder is ook beschikbaar bij coolblue.nl.
Als alternatief voor de reformladder kan ook een sterke, telescopische ladder worden gebruikt. Deze ladders worden vanaf de onderzijde uit geschoven (naar een grendelpunt) en zo kan een specifieke ladderlengte worden bereikt. Ik heb een aantal van deze ladders bekeken en hoewel ze weinig opbergruimte innemen kwamen veel modellen niet heel stevig over.
Let er bij het diagonaal plaatsen van de ladder op dat de hoek niet te klein is, en de ladder dus te horizontaal staat, en de ladder daardoor mogelijk langs de muur kan wegglippen. Vooral bij brede trapgaten en kleine ladders bestaat dit reële gevaar.
Een ander gevaar bij deze methode is dat de poten van de schuin geplaatste ladder wegschieten op de ondergrond. Ook hier geldt weer dat de ladder voldoende rechtop wordt gezet. De ideale hoek voor een neergezette ladder is rond de 75 graden.
Tip: voor de veiligheid raad ik aan een zogenaamde laddermat (link naar bol.com) onder de poten van de ladder te leggen. Deze mat voorkomt niet alleen wegglijden van de ladder maar ook beschadiging van de ondergrond.
Als de ladder eenmaal stevig tegen de muur staat is het verleidelijk om vanaf de ladder ver uit te reiken voor het schilderwerk. Ver uitreiken voorkomt immers het opnieuw positioneren van de ladder.
Toch is ver uitreiken gevaarlijk: probeer daarom niet verder dan armlengte te schilderen. Een trap die gaat hellen en mogelijk kantelt door uitreiken wil je te allen tijde voorkomen.
Let er bij deze manier op dat er een oude doek om het uiteinde van de ladder (welke tegen de muur staat) wordt gebonden. Dit voorkomt deuken en krassen in de muur.
Ladder plaatsen vanaf traptreden
Een andere manier om een hoog trapgat te schilderen is met een (telescopische) vouwladder. Deze ladders zijn in een bepaalde vorm te vouwen.
In de A-stand doen ze denken aan de genoemde reformladders, maar dan met halverwege een onderbreking waar de vouwknik zich bevindt. Door deze vouwknikken zijn deze ladders wat minder sterk en stabiel dan reformladders en daarom minder geschikt voor werken op grote hoogte.
Het voordeel van dit type ladder is echter de mogelijkheid twee ladderpoten lager te zetten dan de andere twee ladderpoten. Daardoor kan dit type ladder makkelijk op een trap worden gezet.
Dit is een heel veilige manier van werken en bovendien is de ladder vanaf beide kanten te beklimmen. Een merkloze vouwladder is te koop bij bol.com, een A-merk vouwladder bij coolblue. Een vouwladder is ook per dag te huur en de huurprijs is over het algemeen lager dan die van een reformladder. De huurprijs per dag van een vouwladder is doorgaans tussen de 15 en 20 euro.
Huur een schilder
Als je geen zin hebt in het werken met latten, planken, steigers of ladders kan ook een schilder worden ingehuurd. Dit is de meest veilige methode.
Meestal hoeft maar een relatief klein ‘onbereikbaar’ oppervlak in het trapgat geschilderd te worden. Daarnaast werken de meeste schilders sneller dan dat jezelf (goed) kan schilderen.
De uurprijs van een (binnen)schilder – zo tussen de 30 en 40 euro – hoeft dan geen belemmering te zijn om dit sporadische schilderwerk te klaren. Ik kan je aanraden via slimster.nl gratis en vrijblijvend wat offertes op te vragen.
Besluit
Vooral de manieren waarin een ladder wordt gebruikt vragen om de nodige veiligheidsmaatregelen. Samenvattend houden deze in dat een ladder wordt gebruikt die lang en sterk genoeg is, van onderen stabiel staat (en dus niet kan wegglippen) en een juiste hoek maakt. Reik bovendien op een ladder niet te ver uit.
Hopelijk is één van de zeven - of een combinatie van - genoemde manieren geschikt in jouw specifieke situatie om hoog schilderwerk in het trapgat succesvol uit te voeren.